Halk arasında “super” olarak bilinen superannuation sistemi, gelirinizin bir kısmını emekliliğinizi fonlamak için kenara koymayı amaçlıyor.
Superannuation Guarantee ise işverenin gelirinizin super sistemine aktarması gereken asgari oran.
Öne çıkanlar
- Temmuz 2021’den itibaren zorunlu superannuation tasarrufu yüzde 9.5’ten yüzde 10’a çıkıyor.
- Avustralya’da çalışanların dörtte birinden fazlası birden fazla super fonuna kayıtlı. Bu da tasarruf kaybı anlamına geliyor.
- Temmuz 2021’den itibaren super hesapları çalışanla beraber yeni işlerine taşınacak.
2021’in Temmuz ayında superannuation guarantee yüzde 10’a yükseliyor. Vergi öncesi ayda 450 dolardan fazla kazanan herkes, işveren üzerinden superannuation ödemesine hak kazanıyor.
Melbourne merkezli Fortune Wealth Creation Group’tan mali analist Rashesh Bhavsar, yeni göçmenlerin superannuation sistemi hakkında pek bilgi sahibi olmayabileceğini söylüyor.
Avustralya’da super sisteminin çok karmaşık olduğunu belirten Bhavsar, göçmenlerin çoğunun tam olarak sistemi anlamadığını söylüyor. “Basit olarak anlatacak olursak, işverenler maaşınızın yüzde 9.5’ini sisteme aktarmak zorunda. Bu oran şimdi yüzde 10’a, 2026’da ise yüzde 12’ye yükselecek” diyor.
Birçok insanın birden fazla super fonunda parası olduğunu belirtiyor. Avustralya Vergi Dairesi’ne göre tüm super hesap sahiplerinin yüzde 25’inin birden fazla hesabı var.
Göçmenlerin birçoğunun superannuation’ı bir yatırım aracı olarak görmediğini ve bu yüzden işveren ne zaman önlerine bir fon sunsa, onu kabul ettiklerini söylüyor. İş değiştirince de birden fazla kayıtlı olduklarını belirtiyor. “Eğer dört veya beş ayrı fonda paranız varsa her birine ayrı üyelik ücreti ödediklerini ve bazı fonlarda birikimin sıfıra inebildiğini söylüyor. Bu yüzden de her zaman tek bir fon seçip onla ilerleyin ve işe başlayınca da yeni işverene, ‘fonum bu’ deyin” diyor.
1 Temmuz 2021’den itibaren, eğer çalışan hangi fona kayıtlı olduğunu belirtmezse, işveren ödemeleri çalışanın üye olduğu fon hesabına yapacak.
Superannuation hesabınızdan sadece emekli olunca, 65 yaşına gelince veya belli mazeretlerle para çekebiliyorsunuz. Mazeretler arasında büyük maddi sıkıntı veya tıbbi gerekçeler olabilir.
According to the Association of Super Funds Australia, an individual retiring today would need $28,179 and a couple $40,739, to live a modest retired life. Source: Getty Images
Kısaca APRA olarak bilinen Avustralya Prudential Regulation Authority verilerine göre pandemi döneminde 4.8 milyon Avustralyalı superannuation birikimlerinden para çekmiş.
Kaybolan tasarrufları biriktirmek
Avustralya ve Yeni Zelanda Kayıtlı Muhasebeciler Derneği’nden superannuation bölümü başkanı Tony Negline, herhangi bir nedenden dolayı superannuation birikimlerinizden para çekmek zorunda kaldıysanız, birikimleri tekrar eski seviyeye getirebilmek için maaşınızdan kesintileri artırmayı öneriyor.
“Yılda 40 bin dolar kazanıyorsanız, işverene gidip: Bana yılda 40 bin ödüyorsunuz. Bundan sonra bana 37 bin dolar ödeyin. Kalan üç bin doları ise superannuation fonuna ilave çalışan ödemesi olarak aktarabilir misiniz? diye sorabilirsiniz” diyor
Düşük gelirliler için hükümetin ortak super ödemesi sistemi var.
Bu yıl 41 bin dolardan az kazanırsanız ve kendi paranızdan vergilerden sonra bin dolar super katkısında bulunursanız, yani haftalık 20 dolarlık bir katkıda bulunup vergi dairesine de haber verirseniz, devlet süper fonunuza 500 dolar katkıda bulunuyor.
Maaşını elden alanlara ise maaşı vergi numaraları üzerinden almalarını öneriyor.
“Ülkeye gelince vergi dairesi ile ilgili tüm işlemler için bir vergi numarası veriliyor. İnternetteki MyGov hesabınıza vergi dairesi hesabınızı ekleyebilirsiniz ve buradan da işverenin sorumluluklarını yerine getirmediğini düşündüğünüzü belirtebilirsiniz” diyor. ATO’nun da gizli bir soruşturma başlatıp konuyu incelemeye başlayacağını söylüyor.
Avustralya Superannuation Fonları Derneği’ne (ASFA) göre şu anda 65 yaşında olan kişiler emekli olunca ortalama hayat standardı tutturmaları için yılda 28 bin 179 kazanmaları gerekiyor. Çiftler için bu rakam 40 bin 729 dolar.
During the COVID-19 pandemic, 4.8 million workers accessed their super early. Source: Rio Helmi/LightRocket via Getty Images
Avustralya İstatistik Bürosu’nun 2017-2018 verilerine göre, 15 yaş üstündeki Avustralyalıların ortalama superannuation birikimi erkekler için 168 bin 500 ve kadınlar için 121 bin 300 dolar.
Avustralya hükümeti, ülkede 10 yıldan fazla yaşamış olan 66 yaş ve üstündekilere yaş emekliliği maaşı ödüyor ancak mali analist Bhavsar’a göre ödenen para emeklilikte rahat bir şekilde yaşamak için yeterli olmayabilir.
Superannuation birikimlerinizin harcamalarınız için yetersiz kalması riskine karşı kendi cebinizden ödeme yapmanızın gerekeceğini söyleyen Bhavsar, sistemin vergiler bağlamında son derece karlı olduğunu söyledi. Maaşlarda, iyi kazanıyorsanız yüzde 47’ye kadar vergilendirme olduğunu, ancak super birikimlerinde yüzde 15’de kaldığını söylüyor. Çalışanların çoğunun yüzde 34 vergi ödediğini, superannuation’da vergilendirmenin yüzde 15 olduğunu ve aradaki farkın emeklilikteki kazancınızı oldukça artırabileceğini söylüyor.
Experts say super is the most tax effective way to saving for the future as super contributions are taxed at a lower rate than the marginal income tax rate. Source: Paul Kane/Getty Images
Fonu araştırıp seçin
Avustralya’nın İslami kurallara uygun olduğunu söyleyen tek super annuation kurumu Crescent Wealth’ten işletme müdürü Fatma Saaoud, yeni gelen göçmenlerin super annuation birikimleri ile ilgilenmediğini söylüyor.
“Ev işleri ile ilgilenmesi gereken kadınlar arasında ilgisizlik daha da fazla” diyor.
“Şu anda kadınlar erkeklere oranla yüzde 47 daha az super birikimi ile emekli oluyor” diyen Saaoud, bunun nedenleri arasında kadınların çocuklara bakmak için çalışmayı bırakması ve yüzde 43’ünün ise yarı zamanlı çalışmasını sıraladı.
Negline kendi değerleriniz ve çıkarlarınıza uygun bir super kurumu bulmak için biraz araştırma yapmanız gerektiğini söylüyor.
Super birikimlerinizden ne beklediğinizi oturup listelemenin yararlı olacağını söylüyor: Sonra da gidip bunları sunan ve ayrıca iyi kar getiren bir kurum aramanızı tavsiye ediyor.
Saaoud, Müslüman olmayanların da bazı etik önceliklerden ötürü kendilerine katıldığını söylüyor. Kurumun özellikle sağlık, üretim, emlak ve yeşil enerji sektörlerine odaklandığını belirtiyor.
Öğrencileri arasında alkol ve kumarı büyük sorunlar olarak gören Müslüman olmayan çok sayıda öğretmenin fona katıldığını söylüyor.
Negline ayrıca ne iş yaparsanız yapın, super birikiminin çok önemli olduğunu, kenara atacağınız en ufak miktarın geri dönüşümünün çok daha fazla olacağını söylüyor.
Fondaki paranın on yılda bir iki katına çıkacağını söyleyen Negline, birikimlerin sürekli arttığını söylüyor.
Bugün koyacağım bin dolar, on yılda iki bin dolara, sonraki on yılda 4 bine ve ondan sonraki on yılda da sekiz bine çıkacak
Mali danışman Rashesh Bhavsar ise bir uzmana danışmanızı veya Money Smart isternet sitesini ziyaret etmenizi öneriyor.
“Super’i ciddiye alın. Bu para sizin gelirinizin bir kısmı ve bu konuda bilgisiz yoksa, gidip mali danışmandan bilgi almanız önemli” diyor. Super sistemi hakkındaki bilgi eksikliğinin faturasının yüksek olacağının altını çiziyor.
Super annuation sistemi hakkında daha fazla bilgi için adresinden Money Smart sitesini ziyaret edin.
Ayrıca kendi dilinizde bilgi istiyorsanız 131 202’den Services Australia’nın mali bilgi hattını arayabilirsiniz.
