به عنوان پیامدهای یک بیماری همه گیر جهانی و مشکلات زنجیره تامین ناشی از جنگ در اوکراین، هزینه زندگی در استرالیا در حال افزایش است.
اداره آمار استرالیا (ABS) اعلام کرده که شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) که تورم خانوارها را اندازه گیری می کند، در سه ماهه منتهی ژوئن ۶.۱ درصد بوده است.
این رقم در مقایسه با ۵.۱ درصد در سه ماهه مارس، افزایش یافته و آن را به بالاترین میزانش در حدود ۲۲ سال اخیر تبدیل می کند.
بر این اساس قیمت سوخت، اثاثیه و املاک یکی از بزرگترین عوامل افزایش CPI بوده است.
و بانک مرکزی استرالیا (RBA) نیز تورم را بیشتر افزایش می دهد و انتظار می رود تا پایان سال به رقم هفت درصد برسد.
کلمه کلیدی «تورم» در صدر دستور کار سیاست استرالیا در سال جاری بوده است. اما در واقع به چه معناست؟
تورم یعنی چه؟
مت گرادنوف، اقتصاددان از موسسه استرالیا (Australia Institute)، تورم را با عنوان "افزایش مداوم قیمت ها" توصیف کرد.
او به SBS News گفت: «آنچه مهم است این است که افزایش مداوم باشد.
به عنوان مثال، اگر قیمت بنزین همچنان افزایش یابد، باعث تورم می شود. اما اگر قیمت بنزین از افزایش باز ایستاد و حتی در سطح بالاتر بماند، در واقع، این تورم اضافی ایجاد نمی کند.»
چه عواملی باعث تورم می شود؟
آقای گرادنوف گفت که تورم می تواند ناشی از عوامل مربوط به عرضه یا تقاضا باشد. در حال حاضر، جنگ در اوکراین و اثرات همهگیری باعث تورم ناشی از عرضه شده است.
وی ادامه داد: «تورم در حال حاضر ناشی از مشکلات زنجیره تامین است. در طول همهگیری، مردم از خرید خدمات به خرید کالا رو آوردند زیرا خدمات، اغلب شامل تعاملات رو در رو میشد.»
«کالاها نیاز به حمل و نقل دارند، در حالی که خدمات نیازی ندارند. به عنوان مثال، اگر می روید و موهایتان را کوتاه می کنید یا به سینما می روید، به جایی سفر می کنید. اما اگر خرید می کنید، این نیاز به حمل و نقل دارد، به خصوص از خارج از کشور.»
"و بنابراین آنچه اتفاق افتاد این بود که خطوط حمل و نقل با تقاضای اضافی مسدود شد و سرعت کارها کاهش یافت، بنابراین آنها قیمت های خود را افزایش دادند."
آقای گرادنوف گفت که افزایش قیمت نفت تأثیر قابل توجهی بر هزینه کلی زندگی داشته و تأثیرات تغییرات آب و هوایی نیز یکی از عوامل بوده است و سیل هم در استرالیا باعث شده که خواربار - و به ویژه کاهو - نیز افزایش قیمت داشته باشد.
آیا تورم انواع مختلفی دارد؟
اصطلاح تورم در واقع می تواند به چندین معنی باشد. به عنوان مثال می تواند به کاهش ارزش پول اشاره کند. اما به طور کلی، از آن برای صحبت در مورد CPI استفاده می شود.
آقای گرادنوف گفت: ما به تورم به عنوان شاخص قیمت مصرف کننده نگاه می کنیم.
"این افزایش در قیمت اقلام مصرفی است که مصرف کنندگان تمایل به خرید و استفاده دارند."
آیا تورم همیشه تاثیر بد دارد؟
در حالی که تورم اغلب به عنوان یک عامل منفی تلقی می شود، آقای گرادنوف گفت که اگر رقم آن خیلی بالا نباشد، نشانه رشد اقتصاد است.
وی گفت: وجود مقداری تورم خوب است.
«در واقع، اگر تورم نداشتیم، احتمالاً بانک مرکزی و دولت وارد عمل میشدند تا اقتصاد را تحریک کنند، زیرا هیچ تورمی معمولاً در شرایط رشد اقتصادی آهسته یا نبود رشد همراه نیست.»
"آنچه ما نمی خواهیم افزایش غیرمنتظره شدید تورم است. آن وقت است که اوضاع نگران کننده می شود."
اما تورم ثابت و مداوم مشکلی نیست و در واقع مطلوب تلقی می شود.
بانک مرکزی چیست و چگونه با تورم مقابله می کند؟
RBA یک بانک مرکزی مستقل است که به پارلمان فدرال پاسخگو است و نرخ های وام برای سایر بانک ها را تنظیم می کند. آقای گرادنوف گفت که با تعدیل نرخ های بهره، می تواند بر عرضه و تقاضا تأثیر بگذارد که به نوبه خود با تورم سروکار دارد.
او گفت که این بانک به عنوان بانک دولتی عمل می کند، و فقط می تواند با دولت و سایر بانک ها معامله کند و تضمین می کند که سیستم مالی پایدار بماند.
وی خاطرنشان کرد: مهمترین موضوع در زمینه تورم این است که این بانک از سیاست پولی استفاده می کنند که در واقع افزایش یا کاهش نرخ سود برای انجام یکسری کارها است.
آقای گرادنوف توضیح داد که اگر اقتصاد کشور خوب باشد، این یعنی تقاضای زیادی وجود دارد.
او گفت: "اگر کسب و کاری دارید، ناگهان تقاضای زیادی برای کالاهای خود دریافت می کنید. نیروی کار کم می شود، اما مردم همچنان به دنبال کالاهای شما هستند، بنابراین شما قیمت های خود را افزایش می دهید. "
اگر همه مشاغل این کار را انجام دهند، تورم به وجود می آید. بنابراین مازاد تقاضا است که باعث تورم می شود.
"کاری که بانک مرکزی انجام می دهد این است که نرخ بهره را تعیین می کند و افزایش نرخ بهره به این معنی است که بخشی از مردم استرالیا که وام مسکن دارند، اکنون باید بیشتر برای وام مسکن خود هزینه کنند."
"آنها سود بیشتری می پردازند، بنابراین پول کمتری برای خرج کردن در موارد دیگر دارند. در نتیجه ناگهان، تقاضای کمتری را طلب می کنند."
پس زمانی که تقاضا در حال رشد است و باعث ایجاد تورم می شود، بانک مرکزی نرخ های بهره را بالا می برد تا آن تقاضا و در نتیجه تورم را کاهش دهد.
بنابراین به طور موثر افزایش نرخ بهره باعث کاهش تقاضا در اقتصاد می شود.
استرالیا در مقایسه با سایر کشورهای G20 چگونه است؟
آقای گرادنوف گفت که در حالی که سطح تورم استرالیا در مقایسه با تاریخ اخیر این کشور بالا است، تورم در مقایسه با سایر کشورهای گروه G20 که با تأثیرات همه گیری و جنگ در اروپا نیز دست و پنجه نرم می کنند، نسبتاً پایین است.
G20 یا گروه بیست، یک مجمع بین دولتی متشکل از ۱۹ کشور و اتحادیه اروپا است و برای رسیدگی به مسائل عمده مرتبط با اقتصاد جهانی، مانند ثبات مالی بینالمللی، فعالیت میکند.
آقای گرادنوف گفت: «اگر بیشتر تورم ناشی از این نوع شوکهای جهانی بوده است، جای تعجب نیست که بیشتر کشورها سطوح بالایی از تورم را تجربه میکنند.»
«اگر به کشورهای G20 نگاه کنیم، استرالیا نزدیک به انتهای جدول است.
"تورم در بیشتر این کشورها در واقع بالاتر از ما است. بنابراین ما به اندازه سایر نقاط جهان تورم قویتری نداریم.»
اما اگر به تاریخ استرالیا نگاه کنید، تورم در حال حاضر بسیار بالا است.
تورم ناشی از شوک عرضه، معمولاً یک اثر یکباره بر کل تورم دارد. بنابراین، اگر قیمت نفت بسیار بالا برود و قیمت بنزین بالا برود و بعد از آن ثابت بمانند، تورم افزایش مییابد.
اما بعد از بین می رود، زیرا عامل دیگری برای افزایش این تورم وجود ندارد.
بنابراین می توان گفت که در حال حاضر استدلال بسیار خوبی وجود دارد مبنی بر اینکه بانک مرکزی نیازی به نشان دادن واکنش شدید به این نوع تورم ندارد.
او معتقد است: «این تورم در واقع به خودی خود از بین خواهد رفت.»