چگونه علائم سرطان در بدن خود را شناسایی کنیم؟
نشانه ها و علائم مرتبط با جراحت، ناخوشی یا بیماری را باید زنگ های هشدار بدن انسان دانست.
یک نشانه یا به زبان دیگر Sign در واقع هشداری است که در برخی مواقع ممکن است حتی توسط فرد دیگری مانند یک دوست و یا یک دکتر، یک پرستار و یا فردی دیگر شناسایی شود. به عنوان مثال تب، تنفس سریع یا وضعیت غیر طبیعی ریه فرد که یک پزشک توسط گوشی طبی خود آن را در صدای شش یک فرد شناسایی می کند ممکن است نشانه ای از بیماری ذات الریه باشد.
اما یک علامت یا symptom می تواند هشداری باشد توسط خود فرد حس شود و معمولا توسط فرد یا افراد دیگر قابل مشاهده نیست. به عنوان مثال ضعف، درد و احساس تنگی نفس ممکن است در شمار علائم ذات الریه باشند.
این نیز گفتنی است که داشتن یک نشانه یا علامت برای تشخیص آنکه چه چیزی سبب ایجاد آن شده کافی نیست. به عنوان مثال، وجود جوش و دانه در یک کودک می تواند نشانه تعدادی از چیزها مانند سرخک، عفونت پوست، یا یک حساسیت غذایی باشد. اما اگر همین کودک این جوش ها را علاوه بر دیگر علائم و نشانه ها مانند تب بالا، لرز، درد و گلودرد داشته باشد، آنگاه پزشک خواهد توانست تا تصویر بهتر و واضح تری از یک بیماری در او داشته باشد. و همه اینها در حالی رخ می دهد که در برخی موارد نیز نشانه ها و علائم موجود در یک بیمار باز هم سر نخی به یک پزشک برای اطمینان از دلیل این بیماری نمی دهند و برای همین بیمار نیازمند انجام اعمالی مانند اشعه ایکس، آزمایش خون و یا بیوپسی است.
سرطان چه نشانه ها و علائمی دارد؟
سرطان یک گروه از بیماری هایی است که می تواند تقریبا هر علامت و نشانه ای را بروز دهد.
علائم و نشانه های این بیماری بسته به جایی که این سرطان در آن قرار دارد، بزرگی توده سرطانی و اینکه چه مقدار از اندامها یا بافتهای بدن درگیر آن شده فرق می کند.
اگر سرطان گسترش پیدا کرده باشد (متاستاز داده باشد)، علائم و نشانه های این بیماری ممکن است در نقاط مختلف بدن ظاهر شود.
همزمان با رشد سرطان، توده سرطانی شروع به فشار آوردن بر روی اندامهای مجاور، عروق خونی و اعصاب بدن فرد می کند. این فشار باعث می شود تا برخی از علائم و نشانه های سرطان ظاهر شوند. اگر سرطان در یک منطقه بحرانی مانند بخش های خاصی از مغز باشد، حتی کوچکترین تومورها نیز میتواند باعث بروز علائمی در فرد شوند.
اما گاهی اوقات سرطان در نقاطی از بدن آغاز می شود که در واقع تا زمانی که کاملا رشد کند و خیلی بزرگ شود هیچگونه علائم یا نشانه ای را نیز از خود ظاهر نمی کند. به عنوان مثال، سرطان لوزالمعده یکی از انواع سرطان است که معمولا علامتی ندارد تا زمانی که غده سرطانی به اندازه کافی بزرگ شود و بر روی اعصاب یا اندامهای مجاور فشار وارد کند. و این فشار ممکن است شکم درد برای بیمار ایجاد کند.
سرطان ممکن است در برخی موارد علائمی مانند تب، خستگی شدید داشته باشد و یا همراه با از دست دادن وزن بدن در فرد باشد. این امر به دلیل آن است که سلول های سرطانی بخش عمده ای از انرژی بدن را مصرف می کنند یا آنها ممکن است موادی را از خود منتشر کنند که نحوه تولید انرژی از غذا را توسط بدن تغییر می دهد.
این نشانه ها و علائم چقدر مفید هستند؟
درمان سرطان زمانی که بتوان آن را زودتر تشخیص داد یعنی در واقع زمانی که غده سرطانی هنوز کوچک است و احتمالا هنوز به دیگر بخش های بدن انتشار پیدا نکرده، بهتر پاسخ خواهد داد. این حالت در اغلب موارد به معنی بخت بیشتر برای درمان این بیماری است. به ویژه اگر غده سرطانی را بتوان با عمل جراحی از بدن فرد خارج کرد.
شاید بهترین نمونه برای اثبات این مدعا، اهمیت تشخیص سرطان در مراحل نخستین سرطان پوست ملانوما است. این سرطان را می توان به آسانی و در صورتی که هنوز به عمق پوست نرسیده باشد، برداشت.
میزان زنده ماندن پنج ساله بیمار مبتلا به این نوع از سرطان (یعنی درصد افرادی که حداقل 5 سال پس از تشخیص این بیماری زنده می مانند) در مرحله تشخیص زودهنگام این بیماری در حدود 98 درصد است. اما هنگامی که ملانوما به سایر نقاط بدن گسترش یافت، میزان زنده ماندن پنج ساله بیمار مبتلا به این نوع از سرطان به حدود 16 درصد افت می کند.
برخی مواقع مردم، علائم گوناگون در بدن خود را نادیده می گیرند. این نادیده گرفتن می تواند به دلیل آن باشد که شاید آنها نمی دانند که این علائم ممکن است حاکی از وجود مشکلی در داخل بدن آنها باشد. یا شاید آنها از معنایی که این علائم می تواند داشته باشد خوف دارند و نمی خواهند درخواست کمک کنند و یا شاید احتمالا از نظر مالی، استطاعت آن را ندارند.
و البته این نیز گفتنی است که برخی علائم مانند خستگی یا سرفه نیز ممکن است به دلایلی غیر از سرطان ایجاد شده باشند.
نشان های عمومی و علائم سرطان کدامند؟
شما باید برخی از علائم و نشانه های عمومی سرطان را بشناسید. اما این را نیز به یاد داشته باشید که داشتن هر یک از این علائم و نشانه ها نیز به این معنا نیست که شما سرطان دارید.
اگر شما هر گونه از این علائم را و آنهم برای مدتی طولانی داشته باشید باید به پزشک مراجعه کنید.
کاهش وزن بدون دلیل
اغلب افراد مبتلا به سرطان در مقاطعی از عمر خود کاهش وزن را تجربه می کنند. هنگامی که شما بدون هیچ دلیل شناخته شده ای کاهش وزن را تجربه می کنید به این پدیده "کاهش وزن بدون دلیل" یا unexplained weight loss می گویند.
کاهش وزن بدون دلیل بیش از 4.5 کیلوگرم یا بیشتر ممکن است نخستین نشانه سرطان باشد. این اتفاق غالبا در سرطانهای لوزالمعده، معده، مری یا ریه رخ می دهد.
تب
تب در بیمارانی که به سرطان مبتلا هستند بسیار شایع است اما در اغلب اوقات تب در مواردی اتفاق می افتد که سرطان از نقطه آغازین خود به دیگر نقاط بدن گسترش یافته است. تقریبا تمام افراد مبتلا به سرطان تب را تجربه می کنند به ویژه اگر سرطان یا درمان آن سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار داده باشد.
خستگی
منظور از خستگی، خستگی شدید است که برطرف نمی شود. این حالت ممکن است یکی از علائم مهم رشد سرطان باشد.
درد
درد می تواند یکی از نخستین علائم برخی از سرطان ها مانند سرطان استخوان یا سرطان بیضه باشد. سردرد هایی که برطرف نمی شوند و یا با درمان های رایج برطرف نمی شوند ممکن است نشانه ای از یک تومور مغزی باشند. کمر درد نیز ممکن است نشانه ای از سرطان روده بزرگ، راست روده، یا تخمدان باشد.
تغییرات پوستی
علاوه بر سرطان های پوست، برخی دیگر از انواع سرطان نیز ممکن است سبب ایجاد تغییراتی در پوست فرد شوند. این نشانه ها و علائم عبارتند از:
- تیره تر شدن پوست
- زرد شدن پوست و چشم
- قرمز شدن پوست
- خارش
- و رشد بیش از حد مو
تغییر در اجابت مزاج و یا عملکرد مثانه
یبوست های طولانی مدت، اسهال، و یا تغییر در حجم مدفوع ممکن است نشانه سرطان روده بزرگ باشد. درد هنگام دفع ادرار، مشاهده خون در ادرار و یا تغییر در عملکرد مثانه می تواند به مثانه یا سرطان پروستات مرتبط باشد.
سوء هاضمه و یا مشکل در بلع
مشکلات مربوط به سوء هاضمه یا مشکل در بلع که برطرف نمی شوند نیز ممکن است نشانه های سرطان مری، معده و یا حلق باشند. اما همانند بسیاری از علایم دیگری که در این فهرست به آنها اشاره شد آنها نیز ممکن است به دلیل چیزی غیر از سرطان ایجاد شده باشند.
به یاد داشته باشید علائم و نشانه هایی که به آنها اشاره شد صرفا در شمار رایج ترین و شایع ترین علائم و نشانه های مرتبط با سرطان هستند. اگر شما متوجه هر گونه تغییر عمده در نحوه عملکرد بدن یا احساس خود شدید - به ویژه اگر این تغییر عمده برای مدتی طولانی به طول بیانجامد – باید با پزشک خود ملاقات کنید.
اگر این تغییر عمده ارتباطی با سرطان نداشته باشد، پزشک شما قادر خواهد بود تا دلیل آن را بیاید و در صورت نیاز، آن را درمان کند.
و اگر هم این مشکل سرطان باشد، شما این فرصتی را خواهید داشت تا بتوانید آن را هر چه سریع تر درمان کنید.
