سالها سوخت های فسیلی از دل صخره های زیر تنگه بَس (Bass Strait) استخراج شده اند. اما قرار است به زودی یک پروژه حفاری در این منطقه انجام شود که هدف آن بسیار متفاوت است. قرار است که در این پروژه امکان ذخیره سازی دی اکسید کربن در زیر همان صخره ها مورد آزمایش قرار گیرد.
، تجهیزات این کار که ارتفاعش به ۱۵۰ متر می رسد وارد آبهای ایالات ویکتوریا شده و به زودی حفاری را در بستر اقیانوس آغاز می کند تا توانایی این بستر برای نگهداری میلیون ها تن دی اکسید کربن را تعیین کند.
این طرح که بخشی از پروژه کربن نِت (CarbonNet Project) است که مورد حمایت دولت ایالتی است در فاصله ۸ کیلومتری منطقه ناینتی مایل بیچ (Ninety Mile Beach) قرار دارد. اگر این پروژه موفقیت آمیز باشد، تا حدود ۱۲۵ میلیون تن دی اکسید کربن به زیر بستر دریا پمپ خواهد شد و از ورود بخش قابل توجهی از گازهای گلخانه ای تولید شده به جو زمین جلوگیری خواهد کرد. این مقدار دی اکسید کربن، معادل تولید ۲۵ میلیون خودرو در سال است.
در این طرح، دی اکسید کربن تولید شده در کارخانجات گازی و نیروگاه های با سوخت زغال سنگ جذب شده و به زیر صخره های سخت بستر اقیانوس تزریق خواهد شد.
دپارتمان منابع زمینی (Earth Resources department) دولت ایالتی مطمئن است که شرایط برای انجام این پروژه مساعد است.
اما این فناوری مورد مناقشه است. بعضی از گروه های حامی محیط زیست استدلال می کنند که جمع آوری و ذخیره سازی کربن نباید به ابزاری برای ادامه استفاده از سوخت های فسیلی تبدیل شود.
پروژه کربن نِت ارزان هم نیست و انتظار می رود که هزینه اجرای آن میلیاردها دلار شود. سرمایه پروژه ممکن است توسط صنایع و تجارت ها تامین شود، اما هنوز چگونگی آن تعیین نشده است. دولت های ایالتی و فدرال پیشاپیش ۱۵۰ میلیون دلار به پروژه کمک کرده اند.
جَکلین سایمز (Jaclyn Symes)، وزیر منابع در دولت ایالتی ویکتوریا گفت که درستی دانشی که به پشتوانه آن پروژه کربن نِت شکل گرفته است، اثبات شده است و برای رسیدن به اهداف تعیین شده در کاهش آلودگی گازهای گلخانه ای، اجرای آن ضروری است.
این پروژه می تواند از اواخر سال ۲۰۲۰ اجرایی شود. پروژه های مشابه دیگری پیشاپیش در دیگر نقاط جهان اجرا شده اند و این پروژه در ویکتوریا و با ذخیره سازی ۸۰ هزار تن دی اکسید کربن در زیر زمین در منطقه اوتوِی (Otway) در جنوب غرب ایاالت ویکتوریا آزمایش شد.
با این حال، کَم واکر (Cam Walker)، هماهنگ کننده کارزار دوستان زمین (Friends of the Earth campaigns) گفت که پروژه کربن نِت ایالت ویکتوریا از ابتدای تشکیل در حدود یک دهه پیش در اجرایی کردن وعده هایش ناکام بوده است.
او گفت: «هنوز هیچ پروژه جمع آوری و ذخیره سازی کربنی در مقیاس تجاری در هیچ جای کشور اجرا نشده است. چرا باید پول را صرف فناوری ای کنیم که احتمالا به هیچ جا نمی رسد؟».
مدیر کربن نِت، این فیلبی (Ian Filby) اما تاکید می کند که ساختار زمین شناسی مناسب برای ذخیره کربن درست زیر تنگه بس قرار دارد. او اضافه کرد: «ما خوش شانسیم که این منبع طبیعی را در زیر بستر دریا در اختیار داریم که می تواند به ویکتوریا کمک کند تا به اهداف کاهش آلایندگی دست یابد و فرصت های جدیدی در منطقه گیپسلند ایجاد کند».
چاه های گاز اطراف هم با مصرف شدن منابع گازشان در آینده می توانند به عنوان مخازن اضافی ذخیره دی اکسید کربن مورد استفاده قرار گیرند.
آقای فیلبی گفت که بیش از پنجاه پروژه جمع آوری و ذخیره کربن در مقیاس تجاری در سراسر دنیا و در سطوح مختلف پیشرفت انجام شده است.
مجوز زیست محیطی حفاری این پروژه صادر شده است و دولت تایید کرده است که این پروژه با ذخایر زیر زمینی نفت و گاز تداخل نخواهد کرد.