اس بی اس از پرفسور سانجایا سنانایاکه، استاد پزشکی و بیماری های عفونی در دانشگاه ملی استرالیا خواسته است تا پاسخی علمی به این باورهای غلط دهد.
باور غلط: اگر جوانان سالم به این ویروس مبتلا شوند هیچ اتفاقی برای آنها نخواهد افتاد. فقط افراد سالخورده و افراد بیمار، در برابر این ویروس آسیب پذیر هستند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «ما می دانیم که افرادی که در معرض بیشترین خطر ابتلا به یک عفونت خیلی بد و جدی کووید هستند، سالمندان هستند، مخصوصا افرادی که بیشتر از ۶۵ یا ۷۰ سال سن دارند. با این وجود ما قطعا شاهد افراد جوان و سالمی بوده ایم که بر اثر کووید بسیار بیمار شده اند و سر از بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان ها درآورده اند و یا حتی مرده اند. بنابر این با وجود این که احتمال این که یک فرد جوان و سالم مبتلا به نوع خطرناکی از این بیماری شود بسیار کم است، ولی قطعا چین احتمالی وجود دارد. برخی از افرادی که بر اثر این بیماری مرده اند کاملا سالم بودند.»
باور غلط: پرتوهای اشعه ماورا بنفش خورشید ویروس را از بین می برد. بنابراین آفتاب گرفتن مانع از ابتلای من به ویروس خواهد شد.
Associate Professor Sanjaya Senanayake. Source: Supplied
پرفسور سنانایاکه می گوید: «شواهدی وجود دارد که حاکی از این است که اشعه ماورا بنفش ممکن است روی ویروس هایی مثل ویروس آنفولانزا تاثیر بگذارد، ولی این شواهد خیلی قوی نیستند. به نظر می رسد که نوع خاصی از اشعه ماورا بنفش که UVC نام دارد ممکن است بهترین عملکرد را علیه کروناویروس ها داشته باشد، ولی این اشعه می تواند برای انسان ها نیز خطرناک باشد. یک نوع خاص از اشعه ماورا بنفش که Far-UVC نام دارد مورد بررسی قرار گرفته است. ممکن است این اشعه برای انسان ها خطرناک نباشد ولی هنوز برای ویروس ها و باکتری ها خطرناک است. با این وجود مطالعات کافی روی انسان ها انجام نشده است.»
باور غلط: خوردن سیر، قرص های ویتامین دی یا استفاده از داروهای گیاهی یا خانگی از ابتلا به کروناویروس جلوگیری می کند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «شواهد علمی خوبی در این باره وجود ندارد. اگر با خوردن سیر یا این جور چیزها احساس بهتری پیدا می کنید، اشکالی ندارد، ولی این کار را برای این که فکر می کنید از ابتلا به کووید پیشگیری می کند انجام ندهید.»
Elderly care in nursing home - doctor with patient. Source: Getty Images
پرفسور سنانایاکه می گوید: «نوشیدن آب داغ و آب و لیمو می تواند باعث شود تا گلوی شما کمی احساس بهتری داشته باشد ولی این ویروس را نمی کشد. این هیچ فعالیت ضدویروسی ندارد.»
باور غلط:این ویروس چند روز قبل از آلوده کردن ریه ها در داخل گلو زندگی می کند و در اثر گرمای هوا از بین می رود. بنابراین نوشیدن آب گرم بعد از آلوده شدن به این ویروس، از بیمار شدن من جلوگیری می کند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «این ویروس در گلو و بینی شروع نمی شود و همانطور که در مورد آب داغ اشاره کردم، هیچ شواهدی مبنی بر این که شستن دهان و یا آب داغ ویروس را می کشد وجود ندارد.»
Can children be poisoned by hand sanitisers? Source: Getty/Flavia Morlachetti
باور غلط: نوشیدن مکرر آب باعث می شود تا ویروس به جای حرکت به سمت ریه ها به داخل معده من سرازیر شود؛ جایی که اسیدهای معده آن را از بین می برند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «هیچ مدرکی در این باره وجود ندارد. دلایل زیادی وجود دارد مبنی بر این که نوشیدن آب زیاد برای سلامت خوب است، ولی نه برای کووید-۱۹. در مدفوع افرادی که مبتلا به کووید-۱۹ هستند این ویروس وجود دارد و این به این معنی است که اسید معده همیشه این ویروس را نمی کشد.»
باور غلط: نوشیدن مشروبات الکلی قوی مانند ویسکی، گلوی من را استرلیزه می کند و ویروس را از بین می برد.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «هیچ مدرکی مبنی بر این که مصرف نوشیدنی های الکلی با غلظت بالای الکل این ویروس را می کشد. در عوض، این می تواند به خاطر دلیل های دیگر برای سلامت شما مضر باشد. من فکر می کنم شاید این شایعه به این دلیل ایجاد شده باشد که ضدعفونی کننده های الکلی ویروس را روی سطح بدن شما می کشند، ولی در داخل بدن این طور نیست. این دو چیز کاملا متفاوت است.»
Source: Getty Images
باور غلط: داروی ضد ایدز PrEP می تواند از من در برابر ابتلا به کروناویروس محافظت کند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: « شاید این باور غلط به این دلیل ایجاد شده است که یک داروی HIV وجود دارد که دارویی ترکیبی است و لوپیناویر-ریتوناویر نام دارد و این احتمال داده شده بود که فعالیت ضد کووید-۱۹ داشته باشد. با این وجود تحقیقاتی که در این باره انجام شد و نتایج آن در نشریه پزشکی New England منتشر شد نتایج ناامیدکننده ای داشت. باید منتظر باشیم و ببینیم سایر مطالعات چه نتایجی دارند. اما حتی اگر مشخص شود که یک داروی HIV می تواند فعالیت ضد کووید-۱۹ داشته باشد، به این معنی نیست که سایر داروهای HIV هم می توانند هم فعالیت را داشته باشند.»
باور غلط:داروی ضد مالاریای هیدروکسی کلروکوئین، کووید-۱۹ را درمان می کند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «این باید مورد بررسی قرار گیرد چون در آزمایشگاه این روی ویروس تاثیر داشته است و یک آزمایش بالینی انجام شده بود که نشان داده بود به نظر می رسد این دارو می تواند این ویروس را بکشد. ولی مطالعات دیگری انجام شده که نشان می دهد این تاثیری روی این ویروس ندارد. و یکی دیگر از مشکلات هیدروکسی کلروکوئین، عوارض جانبی است که دارد، یعنی می تواند روی ضربان قلب تاثیر بگذارد.»
Source: Pexels
پرفسور سنانایاکه می گوید: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد حمام کردن به صورت مکرر به پیشگیری از عفونت کروناویروس کمک می کند.»
باور غلط: شستشوی سینوس ها با یک محلول نمکی مانع از عفونت کروناویروس می شود.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «اگر سینوس های شما مسدود شده باشد، این می تواند به رفع انسداد سینوس ها کمک کند ولی کروناویروس را نخواهد کشت.»
باور غلط: شبکه های نسل پنجم موبایل موجب گسترش کووید-۱۹ می شود.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «من حتی نمی فهمم تکنولوژی 5G چطور ممکن است یک ویروس را منتشر کند. این بی معنی است. کووید در برخی کشورها و یا بخش هایی از برخی از کشورها رخ می دهد که در آنها اینترنت نسل پنجم یا 5G وجود ندارد.»
باور غلط:شبکه های نسل پنجم موبایل سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند و به همین دلیل آنها دلیل اصلی همه گیری کووید-۱۹ هستند.
پرفسور سنانایاکه می گوید: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد تشعشعات 5G آنقدر قوی است که سیستم ایمنی بردن را ضعیف تر کند.»
آیا با رفتن به سوپر مارکت، من به این ویروس مبتلا می شوم؟
پرفسور سنانایاکه می گوید: « در تئوری ما می دانیم که این ویروس می تواند از طریق قطره های ریز منتشر شود. وقتی افراد سرفه یا عطسه می کنند می توانند باعث انتشار این قطره های ریز شوند. و سپس این ها می توانند به سطوحی منتقل شوند که می توانند روی آنها زنده بمانند. در تئوری، ممکن است شما در یک سوپرمارکت، از طریق دست زدن به چیزی مثل سبد خرید فروشگاه یا پیشخوان فروشگاه آلوده به این ویروس شوید. ولی صرف این که دست شما آلوده به این ویروس شده است به این معنی نیست که این ویروس به بدن شما منتقل شده است ، چون شما هنوز این فرصت را دارید که مانع آلوده شدن بدن خود توسط این ویروس شوید، به همین دلیل است که شما باید از ضد عفونی کننده های دست استفاده کنید و یا دست های خود را با آب و صابون بشویید. چون این باعث کشته شدن ویروس روی دست های شما می شود، وقتی بعدا به دهان، بینی و یا چشم خود دست بزنید دیگر ویروسی وجود نخواهد داشت.»
اگر فرد مبتلا به کووید-۱۹ در فاصله ای دور از من عطسه کند، آیا من به این ویروس مبتلا خواهم شد؟
پرفسور سنانایاکه می گوید: «یک مطالعه نشان می دهد که اگر سرفه یا عطسه کنید، ویروس می تواند تا ۸ متر دور تر از شما برود، ولی این فقط در یک مطالعه بوده است. ولی ما فکر می کنیم افرادی که با فردی که سرفه یا عطسه می کند یک و نیم متر فاصله دارند در معرض خطر ابتلا به این عفونت نیستند.»
اگر فرد مبتلا عطسه یا سرفه نکند آیا او هنوز هم می تواند این ویروس را پخش کند؟
پرفسور سنانایاکه می گوید: «طوری که ما از لحاظ سلامت عمومی یک تماس نزدیک را تعریف می کنیم به دو شکل است: یکی این که با یک نفر برای بیش از ۱۵ دقیقه تماس رو در رو داشته باشید و یا این که برای بیش از دو ساعت در یک اتاق و یا فضای بسته باشید، حتی اگر فاصله شما یک و نیم متر باشد.»
خطر ابتلا به ویروس از طریق سطوح بی جان چگونه است؟
پرفسور سنانایاکه می گوید: «خطر گرفتن این از طریق سطوح کمتر است ولی ممکن است، و اگر شما سطحی را لمس کنید که فرد دیگری لمس کرده است ممکن است کلی ویروس روی آن باشد. ولی اگر این فرد این سطح را دو روز پیش لمس کرده باشد خطری که برای شما وجود دارد بسیار کمتر است.»
ویروس برای چه مدتی روی سطوح بی جان زندگی می کند؟ و روی دست ها؟
پرفسور سنانایاکه می گوید: «ما می دانیم که این ویروس می تواند روی سطوح فلزی مسی تا ۴ ساعت، روی کاغذ یا مقوا تا ۲۴ ساعت و روی فولاد ضدزنگ و یا پلاستیک تا ۷۲ ساعت زنده بماند. ما نمی دانیم این ویروس روی دست برای چه مدت زنده می ماند.»
