در قرآن (کتاب مقدس مسلمانان) از این ماه به عنوان ماهی که در آن قرآن نازل شده یاد شده است. این ماه زمانی برای نیایش و بودن در کنار دوستان و افراد خانواده است.
این ماه نهمین ماه در تقویم هجری قمری مسلمانان است که در واقع بین روزهای شانزدهم ماه مه و ۱۵ ماه جون در سال ۲۰۱۸ میلادی قرار می گیرد. ماه رمضان بسته به رویت هلال ماه، ۲۹ یا ۳۰ روزه است.
در این ماه مسلمانان از خوردن، نوشیدن و استعمال دخانیات خودداری می کنند. آنها این کار را به منظور همدردی و دلسوزی با چیره دستان و آنها که بخت کمتری در زندگی نسبت به آنها دارند انجام می دهند.
با آنکه اعمال مربوط به ماه رمضان در سراسر جهان انجام می شود اما این نیز گفتنی است که این اعمال ممکن است در مناطق گوناگون جهان مقداری با یکدیگر متفاوت باشند.
عادل سلمان از شورای اسلامی ایالت ویکتوریا در استرالیا می گوید تنوع جمعیتی در استرالیا خود سبب ایجاد یک "دیگ مذاب" شده که در آن می توان تاثیر فرهنگ های گوناگون را در خلال ماه رمضان نیز مشاهده کرد.
او می گوید: "جامعه مسلمان در استرالیا بسیار متنوع است. خیلی متنوع است. فرهنگ های گوناگون در استرالیا با زبان های متفاوت حضور دارند. حتی از منظر سنی هم شاهد تنوع بالایی هستیم. جوانان ممکن است متفاوت از سالمندان با ماه رمضان ارتباط برقرار کنند. تازه واردان هم به گونه ای متفاوت از آنهایی که در استرالیا بزرگ شده اند این ماه را جشن می گیرند".
ماه رمضان با رسیدن به عید فطر به اوج خود می رسد.
این عید در واقع همانند جشنی برای پایان دادن به روزه است و معمولا همراه با اقامه یک مراسم نماز، پوشیدن پوشاک نو، دادن هدیه به دیگران و البته خوردن مقدار زیادی غذا و نوشیدنی همراه است.
عید فطر نیز در بین فرهنگ های گوناگون در استرالیا به طرق مختلف جشن گرفته می شود.
به عنوان مثال، مسلمانان منطقه شمال آفریقا معمولا یک سری بیسکویت ها موسوم به "کاک" را در این روز می پزند.
زنان مالزیایی اگرچه در این روز یک بلوز گشاد موسوم به "باجو کورونگ" به تن می کنند و این در حالی است که خانواده های عرب نیز معمولا در روز عید نسبت به خریداری اسباب و اثاثیه نو اقدام می کنند.
اما آنگونه که عادل سلمان می گوید مردم لزوما نباید در یک کشور مسلمان زندگی کنند تا ماه رمضان را به صورت کامل تجربه کنند.
او می گوید: "استرالیا کشوری نیست که اکثر جمعیت آن را مسلمانان شکل داده باشند در نتیجه تعداد زیادی از افراد نیستند که چیز زیادی درباره ماه رمضان بدانند و این ماه را جشن بگیرند. در نتیجه در این کشور مراسم و جشن های ماه رمضان که معمولا در نقاط دیگر آنها را می بینید (به عنوان مثال در مصر) مشاهده نمی کنید. اما در واقع از یک منظر دیگر شاید بتوان گفت که رمضان در اینجا حتی بهتر است؛ اینکه در اینجا تمرکز اصلی شما بر پیام واقعی رمضان در مقایسه با جوانب فرهنگی ماه رمضان قرار دارد".
جلوه های ماه رمضان در سال های اخیر در استرالیا به مراتب بیش از گذشته به چشم می خورد.
در سال ۲۰۱۶، مالکوم ترنبل نخست وزیر استرالیا به عنوان نخستین نخست وزیر استرالیا میزبان یک مراسم افطار در منزلش واقع در کیریبیلی شد.
این در حالی است که یک برنامه رادیویی جمعی به نام Muslim Community Radio نیز که یک ایستگاه رادیویی در غرب سیدنی است درباره موضوعات مربوط به جامعه مسلمان، دین اسلام و مناسبت های اسلامی در استرالیا به چندین زبان برنامه رادیویی تولید می کند.
هدف این برنامه رادیویی، ارائه اطلاعات مورد نیاز شنوندگان درباره قوانین و سنت های استرالیایی و در عین حال بازداری آنها از کشیده شدن به سمت افراط گرایی و در عین حال مهیا کردن فضایی برای مهاجران تازه وارد است تا بتوانند همواره با فرهنگ خود در موطنشان ارتباط داشته باشند.
این ایستگاه رادیویی ابتدا برای مدت یک ماه و به صورت شبانه روزی آنهم تنها در ماه رمضان در سال ۱۹۹۵ آغاز به فعالیت کرد اما در حال حاضر برنامه های خود را در تمام روزهای سال برای مخاطبین پخش می کند.
رفیق حسین ریاست این ایستگاه رادیویی می گوید این برنامه رادیویی همه ساله در اعلام تاریخ های مربوط به ماه رمضان نقش مهمی را برای مسلمانان غرب سیدنی بازی می کند.
او می گوید: "مسلمانان در سرتاسر جهان به دنبال هلال ماه می گردند. در نتیجه هم برای ماه قبل و در شب ۲۹ آن ماه، مسلمانان منتظر می مانند تا ببینند آیا روز بعد رمضان خواهد بود یا خیر. این چیزی است که ما در آن مشارکت داریم. ما شنوندگانی داریم که به برنامه های ما گوش می دهند تا ببینند آیا فردا رمضان خواهد بود یا خیر".
ولید عاسم ریاست انجمن دانشجویان پاکستانی در دانشگاه نیوساوت ولز است.
او در سازماندهی مناسبت های مرتبط با ماه رمضان در محوطه دانشگاه مانند مراسم نماز و تهیه غذا برای صدها دانشجو از پیشینه های فرهنگی گوناگون کمک می کند.
آقای عاسم می گوید از اینکه می بیند دانشگاه فضاهایی را برای مسلمانان جوان در نظر گرفته تا بتوانند اعمال ماه رمضان خود را به جا بیاورند بسیار سپاسگزار است.
او می گوید: "من خیلی مفتخرم که ما می توانیم این مناسبت ها را سازماندهی کنیم. دانشگاه های دیگر هم این کار را کرده اند اما نه به بزرگی ما. این موضوع بسیار مهم است زیرا این موضوع بخشی از دین و فرهنگ ماست. به این دلیل است که دانشگاه از ما در این خصوص حمایت می کند. دانشگاه به ما اجازه داده تا سنت های خود را جشن بگیریم و ماهیت رمضان هم همین است".
در این میان، مزیت قرار گرفتن در محدوده زمانی و جغرافیایی در کشوری مانند استرالیا آنهم در خلال ماهی مانند ماه رمضان حتی روزه گرفتن را برای مسلمانان استرالیایی قابل تحمل تر از دیگر مسلمانان در سایر نقاط جهان کرده چرا که آنها تنها در حدود ۱۲ ساعت در روز را روزه می گیرند.
این در حالی است که برخی از مسلمانان در اروپا که روزهای بلندتری را در مقایسه با استرالیا تجربه می کنند هر روز تا ۱۹ ساعت روزه می گیرند.
اگرچه این نیز گفتنی است که در خلال روزهای سال در چند نقطه خاص جغرافیایی بالای دایره قطب شمال نیز خورشید هیچگاه غروب نمی کند.
در این موارد، برخی از روحانیون بلند پایه فتوا داده اند که مسلمانان می توانند یا همانند نزدیک ترین کشور مسلمان و یا بر اساس ساعات مکه در عربستان سعودی روزه بگیرند.
عادل سلمان می گوید آنهایی که رمضان را در استرالیا به جا می آورند آزاد هستند تا اعمال و مراسم این ماه را بر اساس میل و خواست خود انجام دهند.
او می گوید: "پرسش اصلا درباره درستی یا غلطی این موضوع نیست یا اینکه به این روش یا به آن روش باید یک کار را انجام داد. این امر در واقع بازتاب اسلام و تاثیر آن بر فرهنگ های گوناگون است. تعداد زیادی از افراد رمضان را به روش های گوناگون جشن می گیرند و به طور قطع در استرالیا هم که درست مانند یک دیگ مذاب است، این مسئله مستثنی از دیگر نقاط جهان نیست".
