تا حالا این اصطلاح به گوشتان خورده؟ "?Mate, you fair dinkum"
واژه عامیانه استرالیایی است معادل «واقعا؟» یا «وجدانا؟» در زبان محاوره فارسی. خلاصه اینکه تسلط بر زبان انگلیسی لزوماً به این معنی نیست که شما به زبان عامیانه استرالیایی هم مسلط هستید. واژههای عامیانه یا محاورهای استرالیایی لیست طولانی است که ما در این قسمت قصد داریم به بعضی از آنها بپردازیم.
در اپیزود چهارم از مجموعه پادکستهای «دریچهای به استرالیا» درباره انواع و تفاوتهای زبان عامیانه و لهجههای انگلیسی استرالیایی یا Aussie slangs and accents و همینطور درباره کلماتی که از فارسی وارد زبان انگلیسی شده و تاریخچه بعضی از آنها صحبت میکنیم و نظرات چند مهمان برنامه را هم در این مورد تقدیمتان خواهیم کرد.نحوه صحبت کردن استرالیاییها میتواند بسیار گیج کننده باشد! آنها سریع صحبت می کنند، کلمات را کوتاه می کنند و کلمات جدیدی را اضافه می کنند که در هیچ جای دیگری استفاده نمی شود.
Wild grey kangaroo showing his tongue during sunset Source: iStockphoto
قبل از اینکه به بعضی از آن کلمات گیج کننده در انگلیسی استرالیایی نگاه کنیم، بیایید از زبان یک زبانشناس متخصص در مورد تفاوتهای زبان عامیانه و لهجههای انگلیسی استرالیایی و اینکه چرا استرالیایی ها اینطور صحبت میکنند بشنویم.
آقای دکتر حسین شکوهی، زبانشناس، پژوهشگر و استاد دانشگاه Deakin University و ساکن ملبورن هستند و در این مورد بیشتر برای ما توضیح میدهند.
یکی دیگر از ویژگیهای عجیب انگلیسی استرالیایی حرف r است که اغلب تلفظ نمی شود. این یکی از قابل توجه ترین تفاوت های بین انگلیسی استرالیایی، انگلیسی آمریکایی و انگلیسی بریتانیایی است.
همیشه از کلمات انگلیسی وارد شده به زبان فارسی میشنویم و میخوانیم؛ دکتر شکوهی درباره اینکه کلمات و اصطلاحات فارسی تا چه حد به زبان انگلیسی استرالیایی یا کلا زبان انگلیسی وارد شده است، میگوید که بر اساس یک مطالعه جدید ۸۱۱ واژه از فارسی به زبان انگلیسی وارد شده که از این میان ۱۳۳ واژه مربوط به زبانهای فارسی باستان است.
دکتر علی علیزاده شاعر، نویسنده و استاد ادبیادت انگلیسی در دانشگاه موناش ملبورن است. او که از دوران کودکی به استرالیا مهاجرت کرده معتقد است که زبان انگلیسی استرالیا در طول سالها و با تاثیر اینترنت دچار تغییراتی شده و به انگلیسی بیناللملی نزدیکتر شده است. او از میان واژههای عامیانه استرالیایی درباره “No worries!” و مفهومهای مختلف آن برای ما توضیح میدهد.
آقای علیزاده به گنجینه غنی ضربالمثلهای فارسی اشاره میکند و میگوید برای بسیاری از این اصلاحات و ضربالمثلهای فارسی یافتن یک معادل انگلیسی دقیق کار سادهای نیست.
یک تفاوت جالب دیگر در اسامی است که در انگلیسی استرالیایی ، آمریکایی و بریتانیا به کار میرود.
مثلاً در انگلیسی آمریکایی گفته میشود candy ، در انگلیسی بریتانیا: sweets و در استرالیا می گویند lollies. اما همه آنها به یک معنا هستند: آب نبات!
بسیاری از واژههای عامیانه استرالیایی، در سایر کشورهای انگلیسی زبان اصلا استفاده نمیشوند. به عنوان مثال، کلمه "sanga" در استرالیا بسیار رایج است، اما در آمریکا اکثر مردم نمی دانند که منظور شما "ساندویچ" است!
بیایید نگاه کوتاهی کنیم به بعضی از مهمترین کلمات عامیانه در استرالیا و معنی آنها .
"breaky" چیست؟ به معنای "صبحانه" است.
"bikky" چطور؟ به معنای "بیسکویت" است. و یک خورکی دیگر " barby" است که مخفف «باربیکیو» است. و مواظب باشید! در باربیکیو، ممکن است یک "mozzy" یعنی همان «پشه» شما را نیش بزند.
"Arvo" به معنای "بعد از ظهر" است، در حالی که "avo" همان "آووکادو" است.
"Servo" هم جایگاه پمپ بنزین است، که از service station آمده.
"Youse" به معنای شما ، و "Chrissy" نیز واژه عامیانه "کریسمس" است.
همچنین هر روز هزاران واژه عامیانه مردمان بومی استفاده می شود که در اینجا به چند نمونه اشاره میکنیم.
"Deadly"
مردم بومی و جزیره نشینان تنگه تورس معمولاً از کلمه Deadly در مکالمات خود استفاده می کنند و خیلی ساده آن را به معنای عالی، معرکه، باحال یا فوقالعاده به کار میبرند که کاملاً برعکس مفهوم اصلی این کلمه است به معنی کشنده!
Hey Sarah, love your haircut, looks deadly."
«هی سارا، عاشق مدل موی جدیدت هستم. معرکه است»
"Mob"
"Mob" کلمه ای است که برای گفتن "مردم من" یا "فامیل من" استفاده می شود. اصطلاح ‘my mob’ در واقع اشارهای است به گروه همزبانان بومی، فامیل نزدیک یا دور یا حتی افراد هم محلهای.
"Shame"
کاربرد کلمه "Shame" زمانی است که شخص در موقعیتی قرار میگیرد که احساس شرم و خجالت می کند یا معذب شود. با این حال استفاده غیر بومی کلمه "Shame" بسیار متفاوت است. به عنوان مثال کاربرد عبارت رایج ‘Shame job’ اینطور است: اگر از کسی بپرسید "آیا می خواهی بهترین رقصت را به من نشان بدهی؟" و احتمالا آن شخص تمایلی به این کار نداشته باشد و ممکن است پاسخ دهد ‘No way, Shame Job’.
در زمان استعمار، بیش از ۲۰۰ سال پیش، صدها و صدها زبان مردمان بومی و جزایر تنگه تورس در سراسر کشور صحبت می شد. در حال حاضر تنها کمی بیش از ۱۰۰ زبان باقیمانده و استفاده می شوند و بسیاری از آنها در خطر انقراض قرار دارند.
با این حال، علاقه فزاینده و فعالیتهای آموزشی زیادی در زمینه احیای زبانهای بومی وجود دارد، و همچنان هزاران نفر از مردم بومی در سراسر کشور وجود دارند که به زبان سنتی خود صحبت میکنند.
نکته جالب دیگر اینکه انگلیسی استرالیایی و بریتانیا اغلب از سیستم املایی متفاوتی نسبت به آمریکایی ها استفاده می کنند. دانستن این نکته به ویژه مهم است چون که در اینجا به زبان انگلیسی کار یا تحصیل می کنید.
سالهاست که افراد تازه وارد به استرالیا برای تسلط بر زبان عامیانه یا اسلنگ ها تلاش میکنند، ولی این واقعیت را بدانید که عادت کردن به لهجه استرالیایی-انگلیسی برای این کار کافی نیست! اما یادتان باشد هر جا که لهجه استرالیایی را متوجه نشدید می توانید از آن فرد بخواهید که جملهاش را آهستهتر تکرار کند و معمولا افراد با خوشحالی جمله را تکرار میکنند!
Rightio, I'll see you this arvo”.”
مجموعه پادکستهای «دریچهای به استرالیا» یا Australia Explained در اصل توسط خانم مرام اسماعیل از ساخته شده است.