استرالیا فقط چند هفته دیگر تا آغاز برنامه واکسیناسیون کووید-۱۹ فاصله دارد.
اس بی اس در گفتگو با آقای دکتر پیتر کولیگنون متخصص برجسته بیماری های عفونی به برخی از تصورات و باورهای اشتباه پیرامون واکسن کروناویروس (کووید-۱۹) پرداخته است.
با آنکه برخی افراد در مورد واکسن ها شک و نگرانی هایی دارند، اما کارشناسان می گویند دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
در این گزارش در گفتگو با دکتر پیتر کولیگنون متخصص برجسته بیماریهای عفونی و استاد دانشگاه ملی استرالیا به برخی از بزرگترین باورهای اشتباه در مورد واکسن ها و دلیل نادرست بودن آنها پرداخته ایم.
باور غلط: این واکسن برای افراد مسن ناامن است
این باور اشتباه پس از مرگ ۳۳ فرد سالمند در نروژ آنهم چند هفته پس از دریافت اولین دوز از واکسن فایزر-بایون تک ( Pfizer-BioNTech ) مورد توجه قرار گرفت.
اگرچه موسسه بهداشت عمومی نروژ بعدا تأیید کرد که هیچ ارتباط مستقیمی بین مرگ این افراد و واکسن وجود ندارد. اما به هر حال، این تصور غلط، از پیش به اعتماد به نفس عمومی نسبت به این واکسن ضربه زد.
پروفسور کولیگنون می گوید با آنکه واکسن ها ممکن است تب خفیفی ایجاد کنند، که می تواند عوارضی را برای افراد مسنی که از قبل شدیدا بیمار بوده اند ایجاد کند، واقعیت این است که میزان مرگ و میر در این افراد اصولا به مراتب بیشتر است.
او گفت: «با زدن هر واکسنی، مردم ممکن است تب کنند و به آن واکنش نشان دهند و اگر شما واقعاً از بیماری قلبی شدیدی رنج می برید و واقعاً پیر هستید، در واقع زدن واکسن ممکن است بدان معنی باشد که شما قلب خود را وادار کنید تا به آن سرعتی که باید، کار نکند».
او گفت: «شما باید آن را با خود بیماری مقایسه کنید. اگر به بیماری مانند کووید-۱۹ مبتلا شده اید، اگر بیش از ۸۵ سال داشته باشید و در خانه سالمندان باشید، احتمال مرگ شما به دلیل این بیماری معادل یک سوم است، در نتیجه حتی اگر خطر مرگ شما به دلیل زدن واکسن افزایش یابد، هنوز هم مزایای زدن واکسن بیشتر از نزدن واکسن است».
ماه گذشته، برخی از گزارش ها حاکی از آن بود که واکسن آکسفورد-آسترازنکا به ویژه ممکن است برای افراد مسن، ایمن نباشد. این گزارش ها به ویژه پس از اینکه آلمان و فرانسه فقط زدن این واکسن را برای افراد زیر ۶۵ سال تأیید کردند، شدت گرفت.
اما پروفسور كوليگنون گفت كه این تصمیمات بیشتر به دلیل میزان اطلاعات در دسترس بود - نه به دلیل نگرانی های ایمنی.
وی گفت: «دلیل آن این است كه بسیاری از مطالعات [آکسفورد-آسترازنكا] بعداً به پایان رسید و نهایی شد».
وی افزود: «بنابراین ، آنچه که سازمان های تنظیم کننده گفته اند این است که "تاکنون داده هایی در دست است که زدن این واکسن برای افرادی که در رده سنی ۱۸ تا ۶۵ سال هستند کاملاً منطقی است". این به معنای آن نیست که این واکسن در افراد بالای ۶۵ سال موثر نیست. فقط اطلاعات کافی برای اطمینان واقعی از آن در دسترس نیست».
باور غلط: زدن واکسن، من را به کووید-۱۹ مبتلا می کند
پروفسور کولیگنون می گوید که این تصور در عمل، غیرممکن است.
وی گفت: «واکسن، شما را به کووید-۱۹ مبتلا نمی کند زیرا واکسن، حاوی ویروس زنده نیست».
وی افزود: «هیچ یک از واکسن ها حاوی ویروس زنده یا گونه ای از کووید نیستند. بنابراین ابتلا به کووید از خود واکسن، تقریباً غیرممکن است».
باور غلط: واکسن خیلی سریع ساخته شده است؛ پس باید بی اثر باشد.
واکسن های کروناویروس که به زودی در استرالیا از آن استفاده خواهیم کرد، سریعترین واکسن هایی هستند که تاکنون ساخته شده اند.
تولید واکسن های دیگری که امروزه بطور مرتب از آنها استفاده می کنیم معمول ده ها سال طول کشیده است.
اما، به دلیل مرگ و میر بالا و اختلال بی سابقه ناشی از کووید-۱۹، دانشمندان توانستند این کار را در کمتر از ۱۲ ماه انجام دهند.
پروفسور کولیگنون گفت در حالی که روند جمع آوری داده ها در حال انجام است، بدون شک این واکسن ها هم ایمن و هم موثر هستند.
او گفت: «بله، ما گام های بلندی برداشته ایم و آنها را سریعتر از حد معمول انجام داده ایم، اما در واقع هنوز هم اطلاعاتی درباره ایمنی و کارآیی کافی آنها جمع آوری شده است و آنچه تا كنون بدست آورده ایم، خوب است».
وی گفت: «اما، آیا ما به داده های بیشتری نیاز داریم؟ بله ما در حال انجام این کار هستیم. زیرا گروه های سنی وجود دارد، به ویژه گروه های بالای ۸۰ سال، که در آنها به داده های بسیار بیشتری نیاز داریم. و در عوض گروه های سنی دیگری مثال کودکان وجود دارد که ما اطلاعات زیادی درباره آنها نداریم».
باور غلط: اگر واکسن آکسفورد-آسترازنکا فقط حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد کارایی داشته باشد، این واکسن از من محافظت نمی کند
واکسن آکسفورد-آسترازنکا قرار است به عنوان سنگ بنای واکسن استرالیا شناخته شود. این امر از طریق توافق دولت استرالیا با این شرکت برای تولید ۵۰ میلیون دوز از این واکسن به صورت محلی توسط شرکت CSL صورت می گیرد.
در حالی که داده های اولیه واکسن فایزر- بایون تک حاکی از ۹۵ درصد کارایی این واکسن است، کارایی واکسن آکسفورد-آسترازنکا در حال حاضر بین ۶۰ تا ۷۰ درصد اعلام شده است.
اما پروفسور كوليگنون گفت اگرچه این واکسن ممکن است جلوی همه عفونت ها را نگیرد ، اما در اکثر افراد، مانع از ابتلا به نوع شدید بیماری می شود و بسیار راحت تر از واکسن Pfizer-BioNTech قابل حمل و نگهداری است.
او گفت: «واکسن AstraZeneca به اندازه واکسن Pfizer در پیشگیری از همه بیماری ها خوب نیست، اما به نظر می رسد در جلوگیری از مرگ افراد و ابتلا به بیماری شدید بسیار خوب است. شما باید به یاد داشته باشید که این آن چیزی است که ما بیش از همه چیز نگران آن هستیم».
وی افزود: «بنابراین واکسن احتمالاً در جلوگیری از مرگ مردم بسیار بهتر از ۶۰ درصد موثر است - احتمالاً ۸۰ یا ۹۰ درصد».
داده های اخیر از انگلستان نشانگر آن است که این واکسن در صورتی که دو دوز آن به جای چهار هفته از همدیگر به فاصله ۱۲ هفته از همدیگر زده شود، در واقع ۸۲ درصد از عفونت ها را مسدود کرده است. این امر در نهایت باعث شد تا اثر بخش آن ۶۲ درصد برآورد شود.
اما پروفسور کولیگنون گفت در صورتی که واکسن بتواند مانع از مرگ افراد شود، در آینده به این عفونت اهمیت زیادی نخواهیم داد.
وی گفت: «نرخ مرگ و میر کووید احتمالاً پنج تا ده برابر بیشتر از آنفلوانزا است. بنابراین، اگر ما به چیزی دست پیدا کرده ایم که می توانیم میزان مرگ و میر را به میزان قابل توجهی یعنی ۸۰ یا ۹۰ درصد کاهش دهیم ( که واکسن AstraZeneca احتمالاً این کار را انجام می دهد) ارزش آن را دارد».
وی گفت: «اگر شاهد موارد انتقال اجتماعی بالایی باشیم، ماسک ایده خوبی است، اما احتمالاً فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد خطر شما را کاهش می دهد. بنابراین، اگر چیزی پیدا کرده اید که خطر شما را ۶۰ تا ۹۰ درصد کاهش دهد، احمقانه است که از آن استفاده نکنید».
باور غلط: اگر پیشتر مبتلا به کووید-۱۹ شده باشم، من به واکسن نیاز ندارم
این نکته کاملاً اشتباه نیست.
درست است که اگر شما یک عفونت کووید-۱۹ را شکست داده باشید، سیستم ایمنی بدن شما آنتی بادی های لازم برای محافظت از شما در برابر این عفونت در آینده را تولید می کند (همان آنتی بادی هایی که واکسن به شما می دهد).
اما ما هنوز نمی دانیم که این آنتی بادی ها چه مدت دوام می آورند.
پروفسور کولیگنون گفت که داده های فعلی حاکی از دوامی حداقل یک ساله است و یک واکسن فقط باید این محافظت را گسترش دهد.
وی گفت: «اگر مطمئن هستید كه کووید-۱۹ داشته اید (زیرا نتیجه آزمایش PCR شما مثبت بوده است) پس شاید نیازی به حضور در ردیف اول یا جلوی صف قرار گرفتن برای زدن واکسن نداشته باشید».
وی گفت: «اما، تاکنون، هیچ گونه شواهدی دال بر آسیب دیدگی مجدد به دلیل واکسیناسیون وجود ندارد و از لحاظ تئوری، زدن واکسن می تواند یک محافظت اضافی ایجاد کند که می تواند برای مدت طولانی تر ادامه یابد. به خصوص اگر هر چند سال یکبار به واکسن های تقویت کننده احتیاج داشته باشید».
باور غلط: این واکسن به توانایی باردار شدن من در آینده آسیب می زند
هیچ شواهدی در این خصوص وجود ندارد که نشان دهد هر نوع از واکسن کروناویروس بر روی باروری شما تأثیر می گذارد.
این افسانه احتمالاً از آنجا ناشی می شود که اکثر کشورها به زنان توصیه می کنند تا در دوران بارداری واکسینه نشوند. اما این توصیه فقط به این دلیل است که واکسن ها هنوز روی زنان باردار آزمایش نشده اند.
این امر غیر معمول نیست. زنان باردار در طول تاریخ در بسیاری از آزمایش های مربوط به واکسن شرکت نکرده اند.
پروفسور کولیگنون گفت داده های مربوط به باروری پس از واکسیناسیون در ماه ها و سال های آینده در دسترس خواهد بود.
او اگرچه گفت انتظار هیچ نتیجه شگفت انگیزی را نیز ندارد.
وی گفت: «من دلیلی نمی بینم که این واکسن ها به توانایی شما برای باردار شدن در آینده آسیب برساند».
وی افزود: «در حقیقت، من فکر می کنم که خود بیماری کووید-۱۹ (اگر خیلی مریض شوید و سطح اکسیژن کم و مشکلات کلیوی داشته باشید) احتمال بروز این امر (تاثیر بر روی باروری) را بیشتر می کند».
