در كلیسای كوچكی در حومه جنوب شرقی ملبورن، کشیش (Reverend) جان اسمیت با دستانی که رو به آسمان قرار گرفته در یک مونولوگ قدرتمند، نیایشی را به زبان فارسی برگزار می کند.
عبادت کنندگان، که همگی مسیحیان متولد ایران هستند، اطراف این کشیش ۴۱ ساله را احاطه کرده اند. این افراد تنها یک گروه کوچک از بیش از ۵۰۰ نفری هستند که آقای اسمیت می گوید خودش آنها را غسل تعمید داده است.
این صحنه تحقق فراخوانی است که او بیش از یک دهه پیش جان خود را برای رسیدن به آن به خطر انداخت.
او در ایران و در خانواده ای مسلمان متولد شد و تا ۱۸ سالگی در مسجد حضور پیدا می کرد. اما زمانی که از جنایات امام مسجد آگاهی یافت، ناگهان دین خود را به پرسش گرفت.
وی که به دنبال کسب اطلاع و آگاهی از مسیحیت بود، مخفیانه در جلسات زیرزمینی مسلمانانی که به تازگی از اسلام به مسیحیت گرویده بودند، شرکت می کرد اما در نهایت توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، شناسایی و دستگیر شد.وی در گفتگو با SBS News گفت: «هنگامی که آنها برای اولین بار من را دستگیر کردند، به مدت ۵۷ روز در یک سلول به اندازه یک متر در دو متر در انزوا بودم».
Source: Supplied
وی افزود: «من اجازه ملاقات یا صحبت با کسی به جز بازپرس را نداشتم».
آقای اسمیت افزود: «در آن ۵۷ روز، من فقط دو بار حق دوش گرفتم داشتم که هر کدام از آنها حداکثر به مدت سه دقیقه بود و در این مدت چشم هایم را بسته بودند».
اتهام وی همکاری با رژیم صهیونیستی بود - اتهامی که در بسیاری از مواقع هم معنای ارتداد یا ترک دین نیز تلقی می شد.
در آن ۵۷ روز، من فقط دو بار حق دوش گرفتم داشتم که هر کدام از آنها حداکثر به مدت سه دقیقه بود و در این مدت چشم هایم را بسته بودند.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اسلام ، مسیحیت ، یهودیت و آیین زرتشت به عنوان آیین های رسمی به رسمیت می شناسد. اما از منظر حقوقی، هیچ قانونی فرد را مجاز به تغییر دین از اسلام به دین دیگر نمی داند.
در گزارش اخیر سازمان ملل در مورد حقوق بشر در ایران نیز آمده است که اگرچه ارتداد به عنوان جرم در قانون مجازات اسلامی، به عنوان یک قانون درج نشده است، اما مجازات تغییر دین از اسلام به دینی دیگر در دادگاه های تحت احکام شرع، اعدام است.
کشیش اسمیت در طول دو ماه زندان بیش از ۱۵ کیلوگرم وزن کم کرد.وی سپس از طریق مشاوره با منابع مسیحی خارج از ایران و با کمک گروهی از متحدانش، یک به اصطلاح «کلیسای خانگی» تأسیس کرد و به یک شبکه زیرزمینی از نو کیشان مسیحی پیوست.
Source: Supplied
او گفت: «انجام این کار در ایران بسیار خطرناک است. شما باید آماده باشید تا بمیرید. این خطر نه فقط برای من بلکه برای همه کسانی که در کلیسا شرکت می کردند، وجود داشت. آنها باید بپذیرند که امکان دارد دستگیر شوند و ممکن است بمیرند».
آنها باید بپذیرند که امکان دارد دستگیر شوند و ممکن است بمیرند
در سال ۲۰۰۹، شش سال پس از دستگیری نخست، او دوباره بازداشت شد. او می گوید اما این بار مسئله بسیار جدی تر بود.
او گفت: «اولین باری که آنها مرا دستگیر کردند، پدرم توانست برای آزادی من پا در میانی کند. اما پدرم در آن زمان گفت که طبق قوانین موجود اگر دوباره دستگیر شوم، آنها می توانند مرا بکشند و او حتی هرگز جسد من را پیدا نخواهد کرد».
او می گوید که مرگ برخی از رهبران مذهبی مسیحی ایرانی مانند کشیش حسین سودمند که در سال ۱۹۹۰ به جرم ارتداد اعدام شد، و ناپدید شدن کشیش هایک هوسپیان مهر در سال ۱۹۹۴ به خوبی برای بسیاری شناخته شده است. اما مرگ بسیاری دیگر از این افراد هیچ وقت به ثبت نرسید.
او گفت: «هزاران مسیحی که چهره های عمومی چندان شناخته شده ای نیستند فقط به این دلیل آنکه به مسیحیت گرویده اند تا کنون کشته شده اند».
فرار به استرالیا
آقای اسمیت می گوید پیش از آنکه دستگیری دوم او به طور رسمی در دادگاه مستند شود، پدرش برای آزادی او یک قطعه زمین بزرگ را برای رشوه دادن به مقامات فروخته است.
او چند ماه ها بعد، به همراه همسرش سارا از ایران گریخت و سرانجام درخواست پناهندگی خود را به استرالیا تسلیم کرد. او در نهایت در استرالیا نام خود را نیز تغییر داد.
در سال ۲۰۱۸ ویزای پناهندگی به او اعطا شد تا به ملبورن بیاید.او گفت: «تعجب آور بود. هنگامی که ما به اینجا رسیدیم، کلیساهای زیادی در اینجا وجود داشت. من فکر کردم که بسیاری از مردم باید مسیحی باشند».
Source: Supplied
وی در سال ۲۰۱۳ تحصیلات خود در رشته الهیات مسیحی را آغاز کرد. او و همسرش سارا به حومه جنوب شرقی ملبورن نقل مکان کردند و در آنجا صاحب دو فرزند به نام های سارینا که اکنون شش ساله است و سورن که اکنون پنج ساله است، شدند.در حین تحصیل، کشیش اسمیت کار با یک کلیسا در جامعه چینی را آغاز کرد؛ کلیسایی که بعداً او را در تأسیس نخستین و تنها کلیسای متدیست مستقل فارسی زبان جهان حمایت کرد؛ کلیسایی که او نام آن را «کلیسای ایرانیان برای مسیح» (Iranian Church For Christ) نامیده است.
Source: SBS/Abby Dinham
بر روی آرم این کلیسا نشان شیر و خورشید دیده می شود. این نشان، نمادی از پرچم ایران قبل از انقلاب ۱۹۷۹ بشمار می رود که در آن آخرین شاه ایران سرنگون و جمهوری اسلامی جایگزین نظام پادشاهی شد.
هر هفته ، بیش از ۱۰۰ نفر از جامعه ایرانی در این کلیسا در یک مراسم عصر گاهی شرکت می کنند. این مراسم با دعا و نیایش آغاز می شود و با به اشتراک گذاشتن یک غذای خانگی سنتی ایرانی به پایان می رسد.
خانم هیوا افراوی متولد ایران است. او به مدت سه سال در «کلیسای ایرانیان برای مسیح» حضور پیدا می کند. او گفت: «اینجا چیزی بیش از یک کلیسا است؛ یک جامعه است».
او افزود: «در اینجا همه خانواده های ایرانی دور هم جمع می شوند تا با هم دعا و عبادت کنند».خانم پریسا رامک یکی دیگر از افرادی است که از سال ۲۰۱۷ در این کلیسا حاضر می شود.
Source: SBS/Abby Dinham
او گفت :«وقتی که در ایران هستید ذهن شما بسته است. شما امکانات زیادی برای یادگیری و کاوش چیزهای گوناگون ندارید. اما وقتی وارد کشوری مانند استرالیا می شوید با بسیاری از موارد آشنا می شوید. چیزهای جدید. این مورد برای بسیاری از ایرانی ها مشترک است».
آقای حسن سخنران یکی دیگر از افرادی است که در این کلیسا حضور پیدا می کند. او اگرچه از یک کلیسای انگلیسی زبان مسیحی به «کلیسای ایرانیان برای مسیح» منتقل شده است.
او گفت: «من در سال ۲۰۱۴ به مسیحیت گرویدم. سپس به كلیسایی انگلیسی زبان رفتم. اما سپس با کشیش اسمیت آشنا شدم و آمدن به كلیسایی كه در آن به زبان فارسی صحبت می كنند، مزایای زیادی برای من داشت».
«کلیسای ایرانیان برای مسیح» نه تنها برای فارسی زبانان ساکن استرالیا، بلکه برای فارسی زبانان خارج از استرالیا نیز یک مزیت محسوب می شود.در مرکز این کلیسا، دوربینی قرار گرفته است که خطبه ها و مراسم نیایش آن را به طور زنده برای مریدان معتمد این کلیسا در کشورهای فارسی زبان پخش می کند.
Source: SBS/Abby Dinham
آقای اسمیت گفت: «من از این طریق به فارسی زبانان دنیا کمک می کنم تا اگر امکان وارد شدن به کلیسا را نداشته باشند بتوانند از این طریق در کلیسای خداوند حضور پیدا کنند».
اگرچه این نیز گفتنی است که این کار بسیار خطرناک است.
آقای اسمیت می گوید بسیاری از مسیحیان ایرانی در استرالیا از عواقبی که گرایش آنها به این دین ممکن است برای خانواده های آنها در ایران داشته باشد، می ترسند و افرادی که از خارج از کشور به خطبه های او دسترسی پیدا می کنند در اغلب مواقع مجبورند از شبکه های خصوصی مجازی برای دسترسی به این جلسات استفاده کنند تا اطمینان حاصل شود که تحت نظارت مسئولان در ایران نیستند.
خدمات او همچنین فراتر از جامعه مسیحی است.
در سال ۲۰۱۵، کشیش اسمیت برنامه ای را با عنوان Food Aid Ministry آغاز کرد. در این برنامه، بسته های حمایتی غذایی به جوامع پناهجویان و پناهندگان اهدا می شد. این برنامه همچنین شامل خدمات گسترده ای از جمله ارائه کمک های مالی برای پرداخت اجاره و انواع دیگر حمایت های پولی در خلال تعطیلی های سراسری در سال ۲۰۲۰ به دلیل همه گیری کووید-۱۹ در ملبورن بود.
Source: Supplied
افرادی که این بسته های حمایتی را دریافت می کردند از اقوام و آیین های مختلف هستند.
آقای ساموئل دلاوری یکی از اعضای بنیانگذار کلیسای ایرانیان برای مسیح، کشیش اسمیت را مردی بزرگ توصیف می کند.
او گفت: «او یکی از آن افراد شجاعی است که تمام وجود خود را وقف جامعه کرده بود».
اگرچه آقای اسمیت می گوید که او فقط یک بنده متواضع خداست.
آقای اسمیت گفت: «ما این کشور را خیلی دوست داریم. من آن را از ته قلب می گویم، ما مردم استرالیا را خیلی دوست داریم. ما هرگز چیزی جز انسانیت و عشق از مردم استرالیا ندیده ایم».
این گزارش بخشی از مجموعه ای موسوم به My Australia در اس بی اس است. اس بی اس در این مجموعه گزارش ها به موضوع جستجوی هویت و گوناگونی در زندگی استرالیایی های نامدار می پردازد. .