هفته نایداک (NAIDOC) یک رویداد برجسته در تقویم استرالیا است. ما برای شناسایی تاریخ، فرهنگ و دستاوردهای مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس، هفته NAIDOC را در جولای هر سال گرامی می داریم.
موضوع یا تم هفته نایداک سال ۲۰۲۱ Heal Country! نام دارد.
در این قسمت از سلسله برنامه های Settlement Guide، به موضوع چگونگی بازدید از مکانهای مهم برای بومیان استرالیایی و احترام به این اماکن خواهیم پرداخت.
NAIDOC مخفف عبارت National Aboriginal and Islanders Day Observance Committee یا «کمیته ملی روز بومیان و جزیره نشینان» است. این روز اصالتا به عنوان یک روز عزاداری و پیش از تکامل به صورت یک جشن یک هفته ای برای مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس برگزار می شد.
استیسی پایپر (Stacie Piper)یک زن از منطقه Wurundjeri و Dja Dja Wurrung و رئیس کمیته NAIDOC در ایالت ویکتوریا است.
A boulder on top of Cypress Pine Lookout at Namadgi National Park. Source: Getty Images/Jonathan Steinbeck
او می گوید: «ما باید همیشه بخاطر بسپاریم که ریشه این هفته همیشه یک جشن نبوده است. دلیل آن به رسمیت شناختن بی عدالتی هایی بوده که در حق جوامع ما شده است».
هفته NAIDOC امسال از چهارم تا یازدهم جولای جشن گرفته می شود.
موضوع یا تم امسال این هفته، Heal Country! یا «کشور را شفا دهید!» استکه در واقع خواستار حفاظت بیشتر از محیط زیست و اماکن مقدس است که کاملاً با میراث فرهنگی صاحبان سنتی کشور عجین شده است.
خانم پایپر می گوید: «ما معتقدیم که داشتن یک کشور سالم به معنای داشتن افراد سالم است. بنابراین این فقط در مورد مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس صدق نمی کند. این برای هر فردی که این مکان را خانه خود می نامد بسیار مهم است».
Heal Country در واقع مسئولیت پذیری در قبال سرزمین و ادای احترام به هر چیزی است که با آن ارتباط برقرار می کند: همه موجودات زنده، معنویت، هویت، داستان ها و باورها. این هفته در مورد شناخت شیوه های سنتی مدیریت زمین است که طی هزاران سال انجام شده است. این هفته در مورد مراقبت از کشور است.
Kings Park in Perth is an important cultural area where you will find the Boodja Gnarning Walk. Source: GREG WOOD/AFP via Getty Images
آنگونه که خانم استیسی پایپر توضیح می دهد مراقبت از کشور همچنین به معنای محافظت از مکان های مقدس با محدود کردن دسترسی مردم به سایت های مهم است.
او گفت«من فکر می کنم بسیاری از جوامع در سراسر کشور هیچ کسی را ترغیب نمی کنند تا از اماکن خاص بازدید کند فقط به این دلیل که ممکن است برخی از تابوها در آن وجود داشته باشد، خواه این مکان ممکن است ویژه مردان باشد یا ویژه زنان یا آنکه ممکن است یک مکان عزاداری باشد».
والی بل (Wally Bell) یک مرد از منطقه Ngunnawal است که برای حفظ و محافظت از میراث فرهنگی منطقه کانبرا تلاش می کند. او به عنوان یک متولی سنتی، نکته ای را در مورد برخی از مکان های مهم، و عملکرد فرهنگی آن عنوان می کند.
او می گوید: «بنابراین من که مرد نگونوال هستم ، به هیچ وجه اجازه ورود به کوه Ainslie را ندارم. من می توانم در قاعده آن حرکت کنم اما وارد آن نمی شوم زیرا این مکانی مقدس و سری است که زنان در آن کارهایی انجام می دهند. من مجاز نیستم در مورد آن چیزی بدانم».
منطقه کانبرا هزاران مکان قابل توجه را در خود جای داده است که بسیاری از آنها در دسترس عموم قرار دارند.
او گفت: «به عنوان مثال مکانهای هنری صخره ای ما ، در پارک ملی Namadgi ، آنها در درجه اول برای افرادی هستند که قدم زدن را دوست دارند. من فکر می کنم اگر از قدم زدن در مناطق طبیعی و طبیعت مانند آن لذت ببرید، این مکانی برای رفتن و بازدید کردن است».
در ۲۵ کیلومتری شمال منطقه مرکزی سیدنی، پارک ملی Chase Chase Ku-ring-gai قرار دارد. ۳۵۰ سایت بومی در این پارک قرار دارد. این در واقع یکی از بالاترین تراکم اماکن بومی ثبت شده در استرالیا است. در این پارک می توانید با پیاده روی به تماشای میراث بومیان استرالیایی، هنرهای سنگی و حکاکی های ساخته شده توسط صاحبان سنتی این سرزمین بنشینید.
اگرچه این نیز گفتنی است که اماکن مهم بومیان حتی در قلب شهرهای ما نیز یافت می شوند.
به عنوان مثال Kings Park در شهر پرت یک منطقه مهم تشریفاتی و فرهنگی است که در آن می توانید Boodja Gnarning Walk را پیدا کنید. این مسیر ویژه پیاده روی به مسیرهای مردانه و زنانه منشعب می شود تا بتوانید با نقش ها و دانش های مختلف سنتی آنها آشنا شوید.
Charcoal Lane mural in Melbourne's Gertrudge St, Fitzroy by Gunnai Waradgerie artist Robert young. Source: NITV News
در ملبورن نیز یک اپ جدید تلفن همراه در شرف ارائه یک تجربه جدید تکنولوژیکی موسوم به واقعیت افزوده (augmented reality )به شنوندگان است. این اپ موسوم به Yalinguth App شما را با تاریخ بومیان منطقه فیتزروی (Fitzroy)آشنا می کند. با استفاده از صدا، موقعیت جغرافیایی و یک هدفون، شما در خیابان معروفگرترود (Gertrude ) راهنمایی خواهید شد.
بابی نیکولز یک مرد از منطقه Yorta Yorta یکی از اعضای گروه کاری این اپ است.
او می گوید: «خیابان گرترود مانند چراغ راهنما یا برج نوری بود که در آن مردم برای ملاقات به آنجا می رفتند، زیرا آنجا محل زندگی اکثر مردم بومی در ده های ۵۰ و ۶۰ و ۷۰ بود».
اپ یالینگوت این ماه در ملبورن راه اندازی خواهد شد .
استیسی پایپر می گوید موضوع یا تم امسال هفته NAIDOC یادآور این نکته است که مراقبت از زمین و میراث فرهنگی بومیان مسئولیتی است که بر عهده هر استرالیایی است.
هفته NAIDOC زمان آموزش، غوطه ور شدن در محیط و حتی تغییر نوع نگاه به محیط پیرامون و میراث فرهنگی مردمان نخستین این کشور است.
