वाक स्वतन्त्रता एक आधारभूत मानव अधिकार हुनुका साथै एउटा स्वतन्त्र र प्रजातान्त्रिक समाजको स्तम्भ पनि हो।
यो आवाज थियो, अस्ट्रेलियन ह्युमन राइट्स कमिस्नर वा मानव अधिकार आयुक्त लोरेएन फिन्लेको, जो बताउँदै थिए, बोल्न पाउने अधिकारको महत्त्व र यसको संरक्षणका लागि दायित्व बारे।
तर अस्ट्रेलियाको सन्दर्भमा फ्रिडम अफ स्पिच सोचे जति सजिलो मुद्दा होइन।
किनकि अस्ट्रेलियामा यस प्रकारको स्वतन्त्रतालाई संरक्षण गर्ने कुनै स्पष्ट कानूनी व्यवस्था नै छैन।
फिन्ले भन्छिन् कि अस्ट्रेलियामा फ्रिडम अप स्पिचको संरक्षणका लागि थुप्रै कुराहरूको साथ चाहिन्छ।
कुरा बुझिहाल्नुभयो होला, यो एकदमै जटिल छ।
तर कमिस्नर फिन्ले यसो हुनुका पछाडि रहेका कारणहरू बारे भन्छिन् कि अस्ट्रेलियाको संविधान बनाउने क्रममा यसका मस्यौदाकारहरूले मानिसहरूको बोल्न पाउने अधिकारलाई खासै महत्त्व दिएका थिएनन्।
उनीहरूको विचारमा बलियो संसदीय प्रजातान्त्रिक व्यवस्था मानव अधिकारको संरक्षणका लागि सबैभन्दा उत्तम उपाय थियो।
ती मस्यौदाकारहरूले वाक स्वतन्त्रताको संरक्षणको जिम्मा संसद्लाई र अस्ट्रेलियन जनतालाई नै दिएका थिए भन्छिन् आयुक्त लोरेएन फिन्ले।
के, त्यसो हो भने, आफूले बोलेको कुराको केही दोष नलाग्ने गरी तपाईँको मनमा जे आयो, त्यही बोल्न पाउने अधिकार अस्ट्रेलियामा तपाईँसँग हुन्छ त?
अहँ, हुँदैन।
आफू विरुद्ध कसैको डर, त्रास, धम्की, प्रतिशोधको भावना बिना वा अरूले मन पराउनै पर्छ भन्ने सोच भन्दा बाहिर रहेर, आफ्नो विचार वा मान्यता व्यक्त गर्न पाउनुलाई नै फ्रिडम अफ स्पिचको रूपमा परिभाषित गरिएता पनि, यो निरपेक्ष भने छैन।
घृणायुक्त बोली, मानहानि, भेदभाव वा अतिवादीको तारो बन्न सक्ने मानिस तथा समुदायहरूलाई संरक्षण दिने कानूनहरू छन्।
कमिस्नर फिन्ले भन्छिन् कि मानिसहरूलाई यस्ता अवस्थाहरूबाट बचाउन र अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता दुवै किसिमका सुविधाहरू दिन विभिन्न कानूनहरूले मिलेर काम गर्छन्।
उनी भन्छिन् कि वाक स्वतन्त्रता माथि अङ्कुश लगाउने काम चुनौतीपूर्ण छ।
