Κύρια σημεία
- Την 26η Ιανουαρίου 1788 οι Βρετανοί ύψωσαν την σημαία τους στον όρμο του Σύδνεϋ - ήταν η έναρξη της αποικιοκρατίας
- Η Βρετανική αποικιοκρατία είναι η αρχή ενός επώδυνου κεφαλαίου στην ιστορία των Αβορίγινων και των Κατοίκων των νησιών στα Στενά Torres
- Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις η πλειονότητα των Αυστραλών προτιμά να γιορτάζεται η Ημέρα της Αυστραλίας την 26η Ιανουαρίου
Η 26η Ιανουαρίου είναι, επίσημα, Ημέρα της Αυστραλίας, η εθνική ημέρα της χώρας. Για τους αυτόχθονες όμως, όπως και για όλο και περισσότερους Αυστραλούς, η μέρα αυτή δεν είναι μια μέρα γιορτής.
Ο Boe Spearim ακτιβιστής και podcaster κατάγεται απ΄τις φυλές Gamilaraay, Kooma και Murrawari. Περιγράφει πως αισθάνεται την 26η Ιανουαρίου λέγοντας: «Για μένα όταν φτάνει η μέρα εκείνη, το πρωί, αισθάνομαι ότι πάω σε κηδεία. Ξέρω ότι έχει γίνει κάτι κακό. Είναι ένα συναίσθημα θλίψης".
Γιατί η 26η Ιανουαρίου είναι Ημέρα της Αυστραλίας
Tην 26η Ιανουαρίου 1788, οι Βρετανοί ύψωσαν για πρώτη φορά τη σημαία τους στον όρμο του Σίδνεϊ το 1788, σηματοδοτώντας την έναρξη της αποικιοκρατίας.
Η Ημέρα της Αυστραλίας γιορτάζεται στις 26 Ιανουαρίου από το 1935, ωστόσο, καθιερώθηκε ως εθνική αργία, σ' όλη τη χώρα, μόλις το 1994.
Αρκετοί Αυστραλοί γιορτάζουν κάνοντας μπάρμπεκιου με τους φίλους και την οικογένειά τους, πηγαίνοντας στην παραλία ή βλέποντας τα πυροτεχνήματα σε διάφορες εκδηλώσεις που διοργανώνονται σ’όλη τη χώρα. Επίσης την ημέρα αυτή πραγματοποιούνται πολλές τελετές υπηκοότητας.
Ωστόσο, απ΄το 1938 Αβορίγινες και Κάτοικοι των νησιών στο Torres Straits στις 26 Ιανουαρίου κατεβαίνουν σε διαμαρτυρίες υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «Ημέρα Πένθους». Ένας αυξανόμενος αριθμός Αυστραλών αρνείται να γιορτάσει την ημέρα αυτή και ζητά να μεταφερθεί η εθνική εορτή σε άλλη ημερομηνία.
Invasion Day Rally in Brisbane, 2024 Source: AAP / JONO SEARLE
Γιατί είναι επώδυνη η μέρα για τους αυτόχθονες;
Η δρ Summer May Finlay, απ΄την φυλή Yorta Yorta και ανώτερη λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Wollongong, εξηγεί ότι η 26η Ιανουαρίου αποτελεί την αρχή του πόνου για τους Αβορίγινες και τους κατοίκους των Νησιών Torres Strait.
"Είναι η αρχή του ρατσισμού, η αρχή των διακρίσεων, η αρχή μιας εποχής όπου ο λαός μας στερήθηκε τα δικαιώματά τους από την κοινότητα και τη χώρα στην οποία οι πρόγονοί μας περπατούσαν για 65.000 χρόνια» είπε.
Η βρετανική αποικιοκρατία υπήρξε καταστροφική για τους αυτόχθονες Αυστραλούς, που βίωσαν την αρπαγή της γης τους, σφαγές, ασθένειες άγνωστες σ΄αυτους πριν τον ερχομό των λευκών και την αναγκαστική απομάκρυνση των παιδιών τους.
Οι συνέπειες της αποικιοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των συστημικών διακρίσεων, των κακών αποτελεσμάτων στην υγεία και της υπερεκπροσώπησης στο σύστημα δικαιοσύνης, είναι αισθητές ακόμη και σήμερα.
Η κ. Finlay προτρέπει όλους τους Αυστραλούς να μάθουν για την ιστορία της χώρας τους.
"Νομίζω ότι η Αυστραλία είναι μια υπέροχη χώρα από πολλές απόψεις. Είμαι βέβαιη ότι οι άνθρωποι που έρχονται σε αυτή τη χώρα και είναι νέοι πολίτες θα το αναγνωρίσουν και θα το δεχτουν αυτό. Αλλά ταυτόχρονα, έχουμε μια ιστορία σε αυτή τη χώρα η οποία δεν είναι ευχάριστη και δεν είναι ιδιαίτερα αναγνωρισμένη" είπε η κ. Finlay.
Αλλαγή, αναγνώριση ή κατάργηση της ημέρας;
Δημοσκοπήσεις κατέγραψαν ότι Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη συζήτηση γύρω από την αλλαγή της ημερομηνίας, κάθε χρόνο.
Πολλοί αυτόχθονες Αυστραλοί επιθυμούν τη μεταφορά της εθνικής εορτής αν και ορισμένοι θέτουν ως προτεραιότητα την αναγνώριση της ιστορίας της έναντι της αλλαγής της ημερομηνίας. Άλλοι, όπως ο Boe Spearim, πιστεύουν ότι η ημέρα πρέπει να καταργηθεί εντελώς.
«Πρόκειται για την εξάλειψη της αποικιοκρατικής αντίληψης ότι η εγκατάσταση των λευκών σ'αυτή τη χώρα ήταν ειρηνική ή ότι αυτό που συνέβη στους Αβορίγινες δεν πρέπει να αναγνωριστεί, ενώ θα έπρεπε. Και είναι απλά για να υπενθυμίσουμε στους βλάχους και τους ρατσιστές και το mainstream κοινό ότι δεν μπορείτε να γιορτάζετε πια τη γενοκτονία, δεν είναι εντάξει», λέει.
People gather outside Victorian Parliament for the Invasion Day rally, 2024. Source: AAP / Diego Fedele
Πως να γιορτάσουμε την 26η Ιανουαρίου με σεβασμό
Ομάδες ιθαγενών οργανώνουν πορείες, συγκεντρώσεις, πρωινές λειτουργίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα στις 26 Ιανουαρίου και αποκαλούν την ημέρα αυτή "Ημέρα Εισβολής" ή "Ημέρα Επιβίωσης".
Η κ. Finlay περιγράφει πώς εκτυλίσσονται αυτές οι εκδηλώσεις και ποιοι μπορούν να λάβουν μέρος.
"Πρόκειται για ειρηνικές πορείες στους δρόμους, ως διαμαρτυρία. Συμμετείχα σε μερικές πορείες στη Μελβούρνη όταν ζούσα εκεί. Και είναι ένας φανταστικός τρόπος για να συναντηθούν οι οικογένειες, είτε πρόκειται για οικογένειες Αβοριγίνων και Νησιωτών των Torres Strait είτε για οικογένειες μη ιθαγενών" είπε.
Η Rana Hussain είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού Reconciliation Australia, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που προωθεί τη συμφιλίωση μεταξύ αυτόχθονων και μη αυτόχθονων Αυστραλών. Υποστήριξε ότι οι συγκεντρώσεις αυτές προσφέρουν ελπίδα και ένωση.
«Αποκτάς αυτή την αίσθηση αλληλεγγύης και συχνά την αίσθηση ελπίδας όταν βρίσκεσαι σε μια κοινότητα. Ως σύμμαχοι, νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να σταθούμε στο πλευρό των Πρώτων Κατοίκων της χώρας καθώς ασκούν πιέσεις για την αλλαγή της ημερομηνίας ή για περισσότερη αναγνώριση του τι πραγματικά σημαίνει αυτή η ημέρα γι' αυτούς».
Αρκετοί δήμοι έχουν πλέον σταματήσει να διοργανώνουν τελετές υπηκοότητας στις 26 Ιανουαρίου. Ορισμένοι εργασιακοί χώροι δίνουν στους υπαλλήλους τους τη δυνατότητα να εργαστούν την ημέρα αυτή και να πάρουν ρεπό μια άλλη ημέρα.
New Australian citizens, Broken Hill, NSW Source: AAP / STUART WALMSLEY
Ο κ. Spearim πιστεύει ότι οι μετανάστες, πολλοί απ΄τους οποίους έχουν βιώσει πόλεμο και κατοχή, είναι σε θέση να κατανοήσουν τους αγώνες των αυτοχθόνων.
"Είναι υπέροχο ότι έρχονται άνθρωποι εδώ και μπορούν να βρουν ειρήνη. Απ΄τις 26 Ιανουαρίου 1788, εμείς δεν έχουμε βρει δικαιοσύνη, δεν έχουμε βρεί ειρήνη" είπε.
Η Rana Hussain είπε ότι το ζήτημα της 26ης Ιανουαρίου πρέπει να αφορά όλους τους Αυστραλούς, όχι μόνο τους ιθαγενείς.
"Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτή η επιπλοκή, η λύπη και η θλίψη αφορά μόνο τους λαούς των Πρώτων Εθνών, αλλά οποιοσδήποτε κατανοεί τη σημασία αυτής της ημέρας δεν μπορεί παρά να αισθάνεται τις επιπλοκές που δημιουργεί αυτή η μέρα. Και για μένα, που είμαι παιδί Ινδών μεταναστών, έχουμε τη δική μας ιστορία αποικισμού και βρετανικής αποικιοκρατίας».
Η κ. Χουσέιν, ως μετανάστρια δεύτερης γενιάς, κατανοεί γιατί πολλοί μετανάστες θέλουν να γιορτάσουν τη νέα τους ταυτότητα.
Πιστεύει ωστόσο ότι όλοι οι Αυστραλοί πρέπει να κάνουν σοβαρές συζητήσεις για την πραγματική ιστορία της χώρας μας προτού βρούμε έναν τρόπο να την γιορτάσουμε όλοι μαζί, χωρίς να αποκλείεται κανείς.
"Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε αυτή τη συζήτηση ως χώρα, και στη συνέχεια μπορούμε να συζητήσουμε για το ποια ημέρα θέλουμε να γιορτάσουμε όλη αυτή την ιστορία και να αναγνωρίσουμε όλη αυτή την ιστορία και στη συνέχεια να ενωθούμε. Εννοώ, ποια είναι η κατάλληλη ημέρα για να μας ενώσει όλους" είπε.
Subscribe or follow the Australia Explained podcast for more valuable information and tips about settling into your new life in Australia.
Do you have any questions or topic ideas? Send us an email to
