Ο "Μεγάλος Δαμαστής" του Έλληνα χορογράφου και εικαστικού καλλιτέχνη Δημήτρη Παπαιωάννου, μετά από μια εξαιρετικά επιτυχημένη πορεία σε φεστιβάλ και θέατρα σε Ευρώπαη, Αμερική και Ασία ταξιδεύει και στην Αυστραλία. Συγκεκριμένα θα παρουσιαστεί τον ερχόμενο Φεβρουάριου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ της πέρθης στη Δυτική Αυστραλία.
Το έργο έχει να κάνει να τον "Μεγάλο Δαμαστή" που δνε είναι άλλος από τον άνθρωπο, ο οποίος αφήνει τη Γη να πεθάνει και την εγκαταλείπει για να μετοικήσει σε άλλους πλανήτες. Ρωτήσαμε τον κ. Παπαϊωάνου αν πρόκειται για ένα απαισιόδοξο σενάριο για την ανθρωπότητα, είτε απλά για μελλοντολογικές ανησυχίες ή ρεαλιστικές απεικονίσεις.
"Είναι ένα εσωτερικό ταξίδι μέσα από αλληγορικές εικόνες, για την προσπάθεια μέσα στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου να δαμάσουμε τις ενέργειες από τις οποίες αποτελούμαστε έτσι ώστε να γίνουμε όσο πιο γόνιμοι μπορούμε να γίνουμε προς τη ζωή ώσπου να πεθάνουμε."
Αναφέρεται στο φινάλε του έργου του Νίκου Καζαντζάκη στην πραγμάτειά του για τον Γκρέκο, όπου ο συγγραφέας αναφέρει την εξής φράση: "Να ζήσεις έτσι ώστε να μην δώσεις στον Χάρο παρά μόνο μια σακούλα κόκκαλα. Ένα τέτοιο ταξίδι επιχειρούμε και εμείς με τον 'Μεγάλο Δαμαστή'", λέει ο Έλληνας καλλιτέχνης μιλώντας στο Ελληνικό Πρόγραμμα.
Η συνέντευξη στα Ελληνικά:
"The Great Tamer", directed and choreographed by Dimitris Papaioannou Source: Supplied: Julian Mommert
Γκροτέσκ και σώματα
Στη δουλειά του, και στην τελευταία και σε προηγούμενες, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου χρησιμοποιεί αρκετά γκροτέσκ (grotesque) σκηνές. "Το γκροτέσκ", λέει, "δηλαδή η γελοιογραφική υπερβολή για να τονιστεί το κακό και το άσχημο, υπήρχε πάντα στη δουλειά μου. Τα γκροτέσκα στοιχεία, τα στοιχεία του τρόμου και του παραλόγου είναι απαραίτητα συστατικά για την συγκρότηση μιας ατμόσφαιρας ονείρου. Δηλαδή μιας ατμόσφαιρας στην οποία μπορεί να νοιώθει κανείς ότι μπορεί να μιλήσει το υποσυνείδητο. Και αυτή είναι μια περιοχή που με ενδιαφέρει, μέσα σε αυτήν την ήπειρο να συναντηθούμε, εμείς και οι θεατές".
Αναφερόμαστε στο ανθρώπινο σώμα, με έντονες αναφορές στα αγάλματα της αρχαιότητος που χρησιμοποιεί στα έργα του και απορρίπτει τον χαρακτηρισμό μας ως "τέλεια". "Είναι σώματα γυμνασμένα χορευτών, όχι τέλεια, αλλά πραγματικά εξαιρετικά".
Διαφωνεί και με την λέξη σεξουαλικότητα ως μόνη αναφορά στα σώματα. "Θα έλεγα αισθησιασμό, ερωτισμό, πνευματικότητα και σεξουαλικότητα μαζί. Εκεί πέρα αισθάνομαι ότι μπορεί να συνέρθει κανείς και με το αίσθημα που έχει σε ένα μουσείο βλέποντας την κλασική ελληνική περίοδο".
Αντιλαμβάνοντας τον κόσμο ως ζωγράφος
Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου είχε πει ότι όταν ένας καλλιτέχνης μαθαίνει να βλέπει τον κόσμο ως ζωγράφος, αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ. "Αυτό είναι κάτι που μου το εξήγησε ο δάσκαλός μου, Γιάννης Τσαρούχης. Μου είπε μια μέρα ότι είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσει κανείς στους ανθρώπους που δεν είναι ζωγράφοι, τι σημαίνει να βλέπεις σαν ζωγράφος. Και αυτό είναι αλήθεια. Αυτό που είπα είναι ότι από τη στιγμή που το βλέμμα εκπαιδευτεί και ανοίξει με αυτόν τον τρόπο δεν υπάρχει πια επιστροφή".
"Παρομοίως συμβαίνει και με τους μουσικούς", τονίζει. "Ένας μουσικός που έχει το απόλυτο αυτί, δεν θα ακούσει ποτέ αυτούς τους ήχους που θα ακούσετε εσείς με τον ίδιο τρόπο. Η ικανότητά του για αποκωδικοποίηση και ερμηνεία του ηχητικού φαινομένου είναι πολύ διαφορετική από τους υπόλοιπους ανθρώπους".
"Με τον ίδιο τρόπο, και το βλέμμα του ζωγράφου αποκωδικοποιεί, αναλύει και επεξεργάζεται τα οπτικά δεδομένα, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο το φως αντανακλά πάνω στις επιφάνειες και δημιουργεί τα χρώματα και τα σχήματα, είναι μοναδικός όχι με τη διάσταση του καλύτερου, αλλά με τη διάσταση ενός εξαιρετικού ειδικού τρόπου που δεν τον μοιράζονται όλοι οι άνθρωποι. Κοντολογίς, ένας ζωγράφος μαθαίνει να βλέπει μη φυσιολογικά". 
"The Great Tamer", directed and choreographed by Dimitris Papaioannou Source: Supplied: Julian Mommert
Το ανθρώπινο σώμα ως χρώμα
Στον "Μεγάλο Δαμαστή", ο Παπαϊωάννου χρησιμοποιεί το ανθρώπινο σώμα ως χρώμα. "Στο θέατρο, εάν δεν θέλει να βάλει κανείς μια οθόνη ή να φτιάξει ένα μεγάλο σκηνικό, αναγκάζεται να δουλέψει στο μαύρο φόντο, γιατί τα θέατρα είναι μαύρα. Επιλέγοντας τον μαύρο φόντο, μπορεί να ζωγραφίσει κανείς με πιο ανοιχτόχρωμα στοιχεία. Εγώ επειδή έχω ως πρώτο υλικό το ανθρώπινο σώμα, χρησιμοποιώ το ανθρώπινο δέρμα σαν ανοιχτόχρωμες πινελιές επάνω στο μαύρο".
"Και έτσι όταν γυμνώνω τους ερμηνευτές μου και προσπαθώ να συνθέσω εικόνες με το χρώμα του δέρματός τους, παίζω πολύ συχνά με ρούχα τα οποία είναι σκούρα και αποκαλύπτω μερικά μέρη του σώματος και έτσι τα μέρη αυτά μπορούν να ενωθούν και οπτικά να δημιουργήσουν ένα είδος οπτικής απάτης υβριδίου".
"Με αυτόν τον τρόπο, έχω, εδώ και αρκετά χρόνια, εγκαταστήσει μια έρευνα προσωπική πάνω στη σκηνή και χρησιμοποιώ το ανθρώπινο δέρμα σαν ένα χρώμα και ένα σχήμα για να συνθέσει εικόνες. Και κυρίως εικόνες υβριδικές ανθρωπίνων μορφών, όπως ήτνα παλιά τα συνθετόμορφα, όπως είναι το 'Μαύρο Θέατρο της Πράγας', όπως το αντίστροφο του θεάτρου σκιών. Αντί το μαύρο να συνθέτει πάνω στο άσπρο, να συνθέτει το ανοιχτόχρωμα δέρμα πάνω στο μαύρο".
Ο Παπαϊωάννου χρησιμοποιώ ανοιχτόχρωμα δέρματα επειδή, όπως λέει στο Ελληνικό Πρόγραμμα, μεγάλωσε σε μια εποχή και σε μια χώρα όπου οι άνθρωποι με σκούρο δέρμα δεν ήταν τότε συχνοί, όπως είναι τώρα στην Αθήνα. "Οι μνήμες μου και η αντίληψή μου διαμορφώθηκαν με αυτόν τον τρόπο", συμπληρώνει.
"The Great Tamer", directed and choreographed by Dimitris Papaioannou Source: Supplied: Julian Mommert
"The Great Tamer", directed and choreographed by Dimitris Papaioannou Source: Supplied: Julian Mommert
"The Great Tamer", directed and choreographed by Dimitris Papaioannou Source: Supplied: Julian Mommert
