سارا براون-شا ، مشاور مالی در خط راهنمای ملی بدهی (National Debt Helpline) قبل از این به هزاران نفری که در بحران مالی گیر افتاده بودند، صحبت کرده است، اما مشکل اقتصادیای را که کووید-۱٩ بار آورده، هیچ شباهتی با تجارب سالهای گذشته او ندارد.
بسیاری از دانشجویان خارجی که قبل از نخستین رکود آسترالیا در نزدیک به سه دهه معمولاً مصروف کار بودند، اکنون نه تنها در پرداخت هزینه دانشگاه و کرایه خانه، بلکه در تأمین مخارج اولیهای چون غذا نیز مشکل دارند.
دادههای تازه مراکز تحقیقات پالیسی مصرف کنندگان (Consumer Policy Research Centres) نشان میدهند که از هر ۱٠ آسترالیایی هفت تن شان اکنون نسبت به سلامت مالی خود نگران هستند.
گود شیفرد (به انگلیسی: Good Shepherd- به معنای چوپان خوب) یکی از بزرگترین سازمانهای امدادی آسترالیاست که به نیازمندان محصولات و خدمات «تأمین مالی خُرد» (microfinance) ارائه میکند.
میگان مکالپاین، مدیر عمومی سلامت اقتصادی و سرمایهگذاری این سازمان میگوید بسیاری از مهاجران موقتی که از برنامههای کمک مالی دولت محروم مانده، به سازمان او مراجعه کردهاند. به گفته او، اقشاری که بیشترین ضربه را از کووید-۱٩ دیده، جوانان، مهاجران تازهوارد و زنان هستند.مشاهدات وی بر دادههای اخیر مراکز تحقیقات پالیسی مصرف کنندگان صحه میگذارند. این دادهها میرسانند که جوانان در گروه سنی ۱٨ تا ٣٤ سال سه برابر نسبت به سایر آسترالیاییها امکان دارد در ماه جولای قرضه روزپرداخت (به انگلیسی: Payday loan-قرضه کوچک و کوتاهمدت) یا وسایلی را به اجاره گرفته باشند و دو برابر امکان دارد فقط برای تأمین مخارج اولیه زندگی شان قرضههای شخصی گرفته باشند.
Source: Getty Images/Catherine Falls
خانم مکالپاین میگوید: «بسیاری از مردم در صنایعی چون مهمانداری و خردهفروشی کار میکنند، یا کسانی هستند که به صورت پارهوقت کار میکنند یا شغلهای گاهبهگاهی (کژول) دارند که شدیدترین صدمه را دیدهاند».
براون-شا میگوید افراد با درآمد خیلی کم یا بدون درآمد در اخذ قرضه بانکی مشکل دارند؛ اینجاست که مشاوران مالی مانند خود او پا پیش میگذارند تا راهحلهای خلاق به آنها پیشنهاد کنند.
یکی از شرایط قانونی در هنگام قرضه گرفتن این است که قرضهدهنده باید ارزیابی کند تا مطمئن شود شما از پس بازپرداخت آن بر میآیید.
به گفته او، کسانی که در وضعیت درماندگی بهسر میبرند و نمیتوانند از مرحله ارزیابی توان مالی عبور کنند، به قرضهدهندگان چالاک و پرخطر رو میآورند، زیرا آنها مانند بانکها ارزیابی دقیق نمیکنند.
او میافزاید، آنهایی که در کشور ناآشنا هستند، اغلب از جاهای مصئونتر برای دریافت قرضه که هزینه (فیس) چنان بالایی هم نمیگیرند، آگاهی ندارند.
مردم معمولاً به قرضههای روزپرداخت یا قرضههای سریع رو میآورند- آنگونه محصولات ریسک بسیار بالایی به همراه دارند.
«مرکز قانونی حقوق مالی» بخشی از خط راهنمای ملی بدهی است که مشاوره قانونی رایگان به افراد دارای مشکلات مالی ارائه میکند. جین لویس، وکیل ارشد حقوقی این مرکز هرچند آدمها در اوقات ناامیدی به هر دری میزنند، اما هر قیمتی باید از اخذ قرضه روزپرداخت خودداری کنند.
معمولاً کسانی به خانم لویس تماس میگیرند که بعد از کسر مستقیم قسط قرضه از درآمد یا پرداختی سنترلینک شان، حساب بانکی شان از پول خالی شده و توان تأمین مخارج اولیه زندگی خود را ندارند.او میگوید: «معمولاً آن قرضهها سود و هزینه واقعاً بالایی دارند. شما اغلب چندین برابر مبلغ اصلی قرضه را پس میپردازید».
Source: Getty Images/miodrag ignjatovic
همچنین برخی از قرضههای روزپرداخت بالای دو هزار دالر، اغلب با تکیه بر داراییهایی چون یک واسطه نقلیه (موتر) تضمین میشوند. این به آن معناست که اگر قرضهگیرنده از پرداخت اقساط عقب بیفتد، موترش در خطر قبضه شدن قرار دارد.
اثر فوری آن نیز این است که فرد بدهکار به دلیل سلب مالکیت موتر خود دیگر نمیتواند سر کار برود یا فرزندانش را به مکتب برساند.
لویس میگوید: «معنای تمام اینها به آن است که شما خود را در موقعیتی مییابید که مجبور میشوید یک قرضه روزپرداخت دیگر بگیرید تا اولی را ادا کنید، و این زمانی است که واقعاً در یک تله بدهی گیر میافتید».
همچنین براون-شا به مردم توصیه میکند نسبت به محصولات و قرضههای به ظاهر بیضرری چون «افتر پی» (به انگلیسی AfterPay- پرداخت پس از خرید) و برنامههای دیگری چون «حالا بخرید، بعداً پرداخت کنید» که دسترسی آسان به چندین قرارداد را فراهم میکنند، خودداری کنند.
پیشبینیها میرسانند که تا کریسمس ۱٠ درصد نیروی کار آسترالیا از کار بیکار خواهند شد و بسیاریهای دیگر همین اکنون شغل شان را از دست داده یا ساعات کاری شان کاهش یافته، که این توانایی قرضهگیرندهها برای بازپرداخت سروقت و منظم قرضه را به شدت کاهش میدهد.
«همان دقیقهای که شما عقب بافتید، لحظهای است که قرضهدهندگان شروع میکنند به ضربه شدن شما با فیس و سود و هزینههای اضافی دیگر».مکالپاین میگوید محصول دیگر قرضه که باید از آن حذر کرد، برنامه اجاره-تا-خرید (rent-to-buy) است که به عنوان روش مقرون به صرفه برای دسترسی به وسایل ضروری روزمره تبلیغ میشود، اما «آنها در واقع راههای بسیار گرانقیمت خرید آن محصولات هستند و نرخ سود بسیار بالایی را به همراه دارند».
Source: Getty Images/BeyondImages
هرچند ادغام یا یکجایی همه بدهیها در یکجا شاید جذاب به نظر برسد، اما خانم لویس از مردم میخواهد قبل از انجام این کار، از خط راهنمای ملی بدهی مشورت بگیرند.
او میگوید: «وارد شدن در یک قرارداد بدهی بخش ٩ (Part 9 Debt Agreement) در واقع خودش نوعی ورشکستگی است. به طور عموم، گزینههای بسیار بهتری برای آنها وجود دارند».
قرضههای روزپرداخت که متفاوت از طرحهای «اکنون بخرید، بعدا بپردازید» هستند، تحت قانون ملی حفاظت از اعتبار مصرف کننده اداره میشوند.
لویس میگوید در صورتی که بدهکاران باور داشته باشند به آنها قرضهای داده شده که از ابتدا قابلیت بازپرداخت آن را نداشتند یا اگر قرضه با نیازها و اهداف اولیه قرضهگیرنده مطابقت نداشته باشد، مرکز قانونی حقوق مالی میتواند آنها را در زمینه حل اختلافات شان با قرضهدهنده کمک کند.
به گفته او، «مکانیسم رایگانی برای حل اختلافات در دسترس است که آن قرضه را به چالش بکشید و اگر موفق شوید، در واقع تنها باید اصل پول را پرداخت کنید».
مکالپاین میگوید گود شیفرد علاوه بر ارائه گزینههای تأمین مالی خُرد به آنهایی که دستتنگی مالی دارند، به افرادی که ساکن دایمی آسترالیا نیستند، برای خرید محصولات سفید (وسایل برقی خانگی)، ماشین لباسشویی، نیازهای آموزشی، مبلمان/فرنیچر و در برخی موارد، قبضهای درمانی، نیز قرضه بدون سود و بدون فیس فراهم میکند.
«آن قرضۀ مشخص حداکثر ۱٥٠٠ دالر است و برای افرادی میباشد که کارت مراقبت بهداشتی (health care card- نوعی کارت تخفیف) دارند یا برای افرادی که سالانه کمتر از ٤٥ هزار دالر درآمد دارند، و افراد زیادی میتوانند به آن دسترسی حاصل کنند».
گود شیفرد که توسط دولت آسترالیا و بانک ملی آسترالیا (NAB) تمویل میشود، به خانوادههایی که به دلیل شیوع کووید-۱٩ شغل خود را از دست داده نیز برای پرداخت قبض خدمات اولیه (آب و انرژی) تا ٣٠٠٠ دالر قرضه فراهم میکند.
بيشتر بخوانيد
خریداری یک کسبوکار در دوران کووید-۱٩
برای دسترسی به این قرضه، افراد مجرد باید سالانه کمتر از ٦٠ هزار دالر و اشخاصی که افراد وابسته دارند کمتر از ۱٠٠ هزار دالر درآمد داشته باشند.
این قرضه برای افراد دارای ویزه موقتی که تاریخ انقضای آن بین ۱٢ تا ٢٤ ماه باشد نیز قابل دسترس میباشد.
مکالپاین میگوید: «پول به طور مستقیم به فروشنده محصول، با سازمان اجاره دهنده یا فراهم کننده خدمات اولیه پرداخت میشود».
او معتقد است افراد و خانوادههایی که به دلیل سبک زندگی وابسته به کارت اعتباری در دوران پیشاکووید-۱٩ و رکود اقتصادی ناشی از اقدامات کنترلی شیوع ویروس کرونا در تنگدستی به سر میبرند، اکنون با سونامی بدهی روبهرو هستند.
مکالپاین از بخش اعتباری به دلیل آسان ساختن دسترسی قرضهگیران به قرضههای دارای ریسک بالایی چون افتر پی در سالهای اخیر انتقاد میکند.
براون-شا نیز میپذیرد که قرضههای دارای ریسک بالا یکی از نگرانیهای جدی مشاوران مالی هستند، زیرا مردم تحت فشار مالی شاید به تکرار در تله آنها بافتند و به قرضههای با ریسک بالا رو بیاورند، در حالی که از قبل نیز شانههای شان زیر بار بدهی خم شدهاند.
او میافزاید: «سپس آنها در مسیر راه با مشکلات بیشتری مواجه میشوند، چون قادر به بازپرداخت آن قرضهها نیستند».
براون-شا میگوید برای اغلب کسانی که در دام چنین گرفتاریهایی گیر میکنند و قبلاً هرگز مشکل مالی خود را به کسی توضیح نداده، تماس بار اول با خط راهنمای ملی بدهی سختترین گام میباشد.
برخی نیز میترسند اگر زنگ بزنند، اطلاعات مالی شان در اختیار بانک یا کارفرمای شان قرار داده میشوند. اما براون-شا به آنها اطمینان میدهد که خدمات مشاوره مالی رایگان و محرمانه هستند.
«این [خدمات] کاملاً غیرقضاوتگرانه و کاملاً محرمانه هستند».
اگر تحت استرس هستید و نیاز به حمایت عاطفی دارید، با شماره ۱٣٠٠٢٢٤٦٣٦ به یا با شماره ۱٣۱۱۱٤ به زنگ بزنید.
برای دریافت مشاوره رایگان و محرمانه، روزهای دوشنبه تا جمعه میان ساعات ٩:٣٠ صبح و ٤:٣٠ بعدازظهر با شماره ۱٨٠٠٠٠٧٠٠٧ به زنگ بزنید.
برای معلومات بیشتر در مورد قرضه بدون سود و بدون هزینه ، به وبسایت آن سر بزنید یا با شماره ۱٣٠٠۱٢۱۱٣٠ تماس بگیرید.
اگر نیاز به مترجم دارید، با شماره ۱٣۱٤٥٠ به مرکز ملی خدمات ترجمه زنگ بزنید و از آنها بخواهید شما را به سازمان مورد نظرتان وصل کند.