۲۶ جنوری بهطور رسمی «روز آسترالیا» نام داشته و روز ملی است. اما برای مردمان بومی، جزیره نشینان تنگه تورس و بعضی از آسترالیاییها که تعداد شان با گذشت هر روز افزوده میشود، روز جشن گرفتن نیست.
بو اسپیریم از مردمان گامیلاری، کوما و موراواری و فعال اجتماعی احساسات سنگین این روز را بیان میکند و میگوید: «وقتی صبح این روز میرسد، حس میکنم که به مراسم جنازه میروم. میدانم اتفاق بدی افتاده است. این حس بسیار غمانگیزی است.»
چرا ۲۶ جنوری بنام روز آسترالیا نامیده شده است؟
در تاریخ ۲۶ جنوری ۱۷۸۸، بریتانیاییها برای اولین بار بیرق یونیین جک را در سیدنی برافراشتند و این آغاز استعمار بود.
روز آسترالیا از سال ۱۹۳۵ در این تاریخ برگزار شده، اما در سال ۱۹۹۴ بحیث رخصتی رسمی ملی معرفی شد.
بعضی آسترالیاییها این روز را با برپایی تفریح با دوستان و خانواده، رفتن به ساحل یا تماشای آتشبازی جشن میگیرند. بسیاری از مراسم اعطای شهروندی نیز در این تاریخ برگزار میشود.
اما از سال ۱۹۳۸، مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس، این روز را به عنوان «روز عزاداری» یاد کرده و مورد اعتراض قرار داده اند. شمار فزایندهای آسترالیاییها از جشن گرفتن این روز خودداری میکنند و خواستار تغییر تاریخ رخصتی ملی هستند.
Invasion Day Rally in Brisbane, 2024 Source: AAP / JONO SEARLE
چرا این روز برای مردمان بومی روز دردناکی است؟
داکتر سمر می فینلی، زنی از مردمان یورتا یورتا و استاد ارشد پوهنتون ولونگونگ، توضیح میدهد که ۲۶ جنوری نماد آغاز رنج و یک روز مشکل ساز برای مردما بومی آسترالیاست.
«این آغاز نژادپرستی است، آغاز تبعیض، و شروع دورهای است که مردم ما از جامعه و سرزمینی که اجدادمان برای ۶۵ هزار سال در آن زندگی میکردند، محروم شدند.»
استعمار بریتانیا برای بومیان آسترالیا که با سلب مالکیت زمین، قتل عام، شیوع بیماریهای و جداسازی اجباری کودکان از خانوادههای شان مواجه بودند، ویرانگر بوده است.
اثرات استعمار، از جمله تبعیض سیستماتیک، وضعیت نامناسب صحی و نمایندگی بیش از حد در نظام قضایی امروز نیز احساس میشود.
داکتر فینلی همه آسترالیاییها را به یادگیری تاریخ کشورشان ترغیب میکند.
«فکر میکنم آسترالیا از جهات مختلف کشوری شگفتانگیزی است. مطمئنم کسانی که به این کشور آمده و شهروند جدید هستند، این را میپذیرند و قدردان آن خواهند بود. اما در عین حال، ما در این کشور تاریخی داریم که چندان خوب نیست و به خوبی هم به رسمیت شناخته نشده است.»
تغییر، پذیرش یا لغو این تاریخ؟
اما هر سال، تعداد بیشتری از مردم خواهان تغییر تاریخ رخصتی ملی هستند.
اکثریت بومیان آسترالیا خواهان تغییر تاریخ هستند، اگرچه برخی به جای تغییر تاریخ، اولویت را به پذیرش و درک تاریخ آن میدهند. دیگران، مانند بو اسپیریم، معتقدند که این روز باید به طور کامل لغو شود.
او میگوید: «موضوع این است که باید درک استعماریکه میگوید این کشور بهطور مسالمتآمیز مستعمره شده یا آنچه بر سر مردم بومی آمده نباید به رسمیت شناخته شود، لغو شود. و هدف این است که به نژادپرستان و عموم مردم یادآوری کنیم که دیگر نمیتوانید نسلکشی را جشن بگیرید، این کار درست نیست.»
People gather outside Victorian Parliament for the Invasion Day rally, 2024. Source: AAP / Diego Fedele
چگونه میتوان ۲۶ جنوری را با احترام تجلیل کرد؟
گروههای از مردمان بومی در سراسر کشور در روز ۲۶ جنوری راهپیماییها، تجمعات، مراسم سپیدهدم و رویدادهای فرهنگی برگزار میکنند و این روز را به عنوان «روز تهاجم» یا «روز بقا» میشناسند.
داکتر فینلی توضیح میدهد که این روز چگونه برگزار میشود و چه کسانی میتوانند شرکت کنند.
«راهپیماییها مسالمتآمیز هستند و بحیث یک اعتراض در جادهها برگزار میشوند. من در چندین راهپیمایی در ملبورن زمانی که آنجا زندگی میکردم اشتراک داشتم. این یک راه فوقالعاده برای گردهمایی خانوادههاست، چه خانوادههای بومی آسترالیا و جزایر تنگه تورس باشند، چه خانوادههای غیربومی.»
رعنا حسین، عضو هیئت مدیره بنیاد آشتی آسترالیا، یک بنیاد غیرانتفاعی برای ترویج آشتی بین بومیان و غیر بومیان آسترالیا، میگوید این گردهماییها باعث امید و اتحاد میشوند.
او میگوید: «شما حس همبستگی را دریافت میکنید و اغلب با حضور در جامعه این حس امید را هم تجربه میکنید. زمانیکه مردمان بومی برای تغییر تاریخ یا پذیرش بیشتر آنچه این روز برایشان معنی دارد، تلاش میکنند به عنوان همپیمانان، فکر میکنم بسیار مهم است که پشت مردم بومی بایستیم.»
چندین شورای محلی دیگر مراسم روز آسترالیا و اعطای شهروندی را در تاریخ ۲۶ جنوری برگزار نمیکنند. بعضی از محلات کار نیز به کارمندان اجازه میدهند تا رخصتی این روز را با روز دیگری تغییر دهند.
New Australian citizens, Broken Hill, NSW Source: AAP / STUART WALMSLEY
پناهندگان چگونه میتوانند با بومیان آسترالیا ارتباط برقرار کنند؟
آقای اسپیریم معتقد است که مهاجرین، بسیاری از آنها که جنگ و اشغال را تجربه کردهاند، میتوانند با مبارزات بومیان همدلی کنند.
او میگوید: «شگفتانگیز است که مردم به اینجا میآیند و نوعی آرامش پیدا میکنند. از ۲۶ جنوری ۱۷۸۸، ما عدالت و صلح پیدا نکردهایم.»
رعنا حسین میگوید که مسئله ۲۶ جنوری نه تنها برای مردمان بومی، بلکه برای تمام آسترالیایی باید مهم باشد.
او توضیح میدهد: «فکر میکنم برای بسیاری از مردم، آنها فکر میکنند که این پیچیدگی، ناراحتی و اندوه فقط مربوط به مردمان بومی است، اما هر کسی که معنای این روز را درک کند نمیتواند نسبت به آن حس پیچیدهای نداشته باشد. و برای من، بهعنوان فرزند مهاجرین هندی، ما خود نیز گذشته از استعمار و استعمارگری بریتانیا را داریم.»
بهعنوان یک مهاجر نسل دوم، خانم حسین درک میکند که چرا بسیاری از مهاجران میخواهند هویت جدید خود را جشن بگیرند.
اما او معتقد است که تمام آسترالیاییها باید گفتوگوهای جدی درباره تاریخ واقعی کشورشان داشته باشند، قبل از اینکه بتوانیم راهی فراگیر برای جشن گرفتن پیدا کنیم.
او میگوید: «فکر میکنم ما بهعنوان یک کشور باید آن گفتگو را داشته باشیم و سپس میتوانیم درباره اینکه چه روزی مناسب است که همه آن تاریخ را جشن بگیریم و به رسمیت بشناسیم و سپس متحد شوئیم، صحبت کنیم. میدانید، چه روزی مناسب است که همه ما را یکپارچه کند.»
برای بدست آوردن معلومات و توصيههاى ارزشمند بيشتر در مورد جابجا شدن تان در زندگى نو در آستراليا در پادكاست Australia Explained اشتراك يا آنرا تعقيب كنيد.