'صدا در پارلمان' چیست؟
در ماه می سال ۲۰۱۷، نمایندگان مردمان ابورجینل و جزیرهنشینان تنگه تورس (بومیان) از سراسر کشور در اولورو گردهم آمدند و را به مردم آسترالیا پیشکش کردند.
بیانیه اولورو حاوی سه خواست اساسی بومیان آسترالیاست: 'صدا'، 'ماکاراتا' (در زبان یولنگو به معنای ) و .
منظور از 'صدا' ایجاد یک ساختار نمایندگی بومیان در چهارچوب پارلمان کشور، 'ماکاراتا'، آغاز فرایند انعقاد معاهده میان دولت و بومیان، و 'حقیقت'، بیان حقایق تاریخی آسترالیای معاصر میباشد.
نخستین و مهمترین خواسته، داشتن صدا در پارلمان است که نیاز به اصلاح قانون اساسی دارد.
اصلاح قانون اساسی تنها از طریق برگزاری یک همهپرسی ممکن است.
مردم آسترالیا چه نقشی دارند؟
در رفراندوم، نظر آسترالیاییها در مورد اضافه شدن یک ماده جدید به قانون اساسی آسترالیا پرسیده میشود. اگر نتیجه رفراندوم مثبت باشد، پارلمان آسترالیا اجازه مییابد یک ساختار نمایندگی را ایجاد کند که از آن به عنوان 'صدا در پارلمان' یاد میشود.
قانون اساسی آسترالیا که در ۱ جنوری ۱۹۰۱ میلادی اجرایی شد، مالکیت و قیمومیت قبلی مردمان ابورجینل و جزیرهنشینان تنگه تورس بر سرزمین شان را به رسمیت نمیشناسد.
به بیانی ساده، 'صدا در پارلمان' به معنای تسجیل شیوه باستانی حکومتداری بومیان که به مدت بیش از ۶۰ هزار سال در این قاره زندگی میکردند، صدا و نقش آنها در دموکراسی آسترالیا از طریق قانون اساسی کشور است.
پروفیسر مگان جین دیویس، رییس مشترک نشست اولورو (اولورو دیالوگ) و وکیل حقوق بشر بینالملل در دانشگاه نیوساوتولز، گفت که چهره ملت و قاره آسترالیا با تغییر قانون اساسی و به رسمیت شناختن مردمان اصلی، «کاملتر» میشود و کشور میتواند برای نخستین بار در تاریخ معاصر خود به صورت یکپارچه و متحد به سمت «جلو حرکت کند».
خانم دیویس گفت: «این بخشی از اصلاحاتی است که بیانیه قلبی اولورو از منظر تغییرات لازم برای توانمندسازی مردم ما خواهان آن شده که شامل کمیسیون ماکاراتا میشود که یک مرجع توافقنامهسازی یا کمیسیون معاهده است.»
او افزود: «به رسمیت شناختن صدای ملل اولیه، مردم ما را قادر میسازد که زمانی که در مورد زندگی آنها قانونگذاری و سیاستگذاری میشود، روی میز تصمیمگیری حضور داشته باشند.»
کجا قرار داریم؟
نخستوزیر آنتونی البنیزی بعد از اداری احترام به کشور و مالکان معنوی آن گفت: «من به نیابت از حزب کارگر آسترالیا تعهد کامل خود را به بیانیه قلبی اولورو اعلام میکنم.»
پروفیسر دیویس این اظهارات آقای البنیزی را «آرامشبخش» و همراه با حس «موفقیت» توصیف کرد، اما افزود که «هنوز راه درازی در پیش است».
او گفت: «ما هیجانزده هستیم، آسترالیا بسیار بهندرت قانون اساسی خود را تغییر میدهد. برای مردم ما، هرگز فرصت هیچ نوع قدرت مبتنی بر قانون اساسی وجود نداشته است. بنابراین، این یک امر بسیار مهم است. این با رفراندوم ۱۹۶۷ متفاوت است، زیرا این اصلاحات مردم ما را توانمند میسازند.»
بنابراین، حکومت کارگر به اجرای مفاد بیانیه اولورو متعهد است و زمینهچینی برای نخستین و اساسیترین خواست بومیان آسترالیا را آغاز کرده است.
گامهای بعدی
گامهای مهمی وجود دارند که قبل از گنجانیده شدن صدای بومیان در قانون اساسی باید برداشته شوند.
در سایه حمایت قانون اساسی، صدا بسیار فراتر از جدولهای زمانی سیاسی، پایدار و دوامدار خواهد بود.
این بدان معناست که توانمندسازی بومیان و مشارکت فعال آنها در زندگی دموکراتیک ملت دیگر وابسته حزب سیاسی بر سر قدرت نخواهد بود.
بيشتر بخوانيد
چرا پروتکل های بومی برای همه آسترالیاییها مهم اند؟
حکومت ائتلافی قبلی که خواستههای بیانیه اولورو را در زمان صدور آن با قطعیت رد کرده بود، بعد از روی کار آمدن اسکات موریسن قصد داشت با تصویب یک لایحه، 'صدا' را در پارلمان ایجاد کند، اما برنامهای برای درج آن در قانون اساسی کشور نداشت و ساختاری که میتوانست با تصویب یک لایحه به وجود بیاید، به همان سادگی میتوانست از بین برده شود.
اما وقتی 'صدا' بخشی از قانون اساسی باشد، تنها از طریق یک رفراندوم دیگر قابل تغییر است که برگزاری آن مستلزم حمایت و چانهزنی سیاسی بسیار میباشد.
برگزاری هر رفراندوم، باید توسط پارلمان فدرال تأیید شود و بعد از تأیید مجلس، باید ظرف شش ماه برگزار شود.
نویسندگان بیانیه اولورو ماه می ۲۰۲۳ یا جنوری ۲۰۲۴ را به عنوان برگزاری همهپرسی تغییر قانون اساسی پیشنهاد کردهاند.