حکومت آسترالیا در گیرودار یک همهگیری جهانی و بازار کساد کار به این پناهندگان سه هفته فرصت داده بود بازداشت اجتماعی (community detention) را ترک و برای خودشان کار و سرپناه دستوپا کنند.
بازداشت اجتماعی به حالتی اطلاق میشود که حکومت پناهندگان آسیبپذیر را به جای نگهداری در بازداشتگاههای مهاجرت، در خانههایی در میان جامعه جابهجا میکند. آنها حق کار ندارند و با حمایت مالی اندک و مراقبت صحی دولتی، تحت نظارت دایمی و مقررات منع رفتوآمد زندگی میکنند.
امیر (مستعار) و همسرش در اواخر سپتامبر پس از گذراندن یک سال در بازداشت اجتماعی نامهای از وزارت امور داخله آسترالیا دریافت کردند.
در این نامه وزارت امور داخله از صدور یک ویزه موقت بشردوستانه که هفت روز اعتبار دارد، به آنها خبر داده و گفته که پس از انقضای این ویزه، آنها میتوانند به صورت موقت با ویزه دیگری به نام «ویزه عزیمت نهایی بریجینگ ای» (Final Departure Bridging E visa) در آسترالیا بمانند.
دارندگان ویزه بریجینگ در حالی که واجد شرایط داشتن کارت درمان (میدیکیر) هستند، هیچگونه حق دسترسی به کمکهای مالی فدرال ندارند. حق کار دارند، اما نمیتوانند تحصیل کنند.
امیر و خانمش که از ایران به آسترالیا پناهنده شده، قبل از منتقل شدن به آسترالیا شش سال را در بازداشتگاه برونمرزی نارو گذرانده بودند. این دو با دریافت نامه وزارت داخله کاملاً شوکه شده بودند.
امیر به اسبیاس نیوز گفت: «آنها سه هفته به من فرصت دادند. آنها گفتند شما سه هفته وقت دارید کاری پیدا کنید، خانهای اجاره کنید، کل لوازم خانه را تهیه کنید. این دیوانهکننده بود... وحشتناک بود. احساس واقعاً بدی به ما دست داد».
«وقتی در بازداشتگاه برونمرزی بودیم، زنم از افسردگی عمیق رنج میبرد و او آهسته آهسته خوب میشد، اما وقتی آن نامه را دریافت کردیم، دوباره حالش بد شد».
بر اساس تخمین شورای پناهندگان آسترالیا، حکومت موریسن در ماههای آگست و سپتامبر حدود ٥۱٥ زن و مرد پناهنده را در آسترالیای جنوبی، آسترالیای غربی، نیوساوتولز و کوینزلند با ویزه بریجینگ عزیمت نهایی از بازداشت اجتماعی بیرون کرده است.
بسیاری از این پناهندگان قبلاً به دلیل نیازهای شدید درمانی که در بازداشتگاههای نارو و پاپوا گینه نو قابل دسترس نبودند، به آسترالیا منتقل شده بودند.
همچنین قرار است ۱٦٤ تن دیگر که ظاهراً به دلیل محدودیتهای کووید-۱٩ از این تغییر بزرگ در امان مانده بودند، در هفتههای آینده بازداشت اجتماعی را ترک کنند.
مانند امیر، آنها نیز با ویزه بریجینگ عزیمت نهایی روی دست شان، در تقلای یافتن کار و جایی برای زندگی خواهند افتاد.
کیت لینی، مدیر کمپاین سازمان ویلکمینگ آسترالیا (Welcoming Australia) میگوید فرصت سه هفتهای حکومت فدرال به این پناهندگان برای خارج شدن از بازداشت اجتماعی مضحک است.
خانم لینی به اسبیاس نیوز گفت: «برای افراد و زوجها، حقوق بیکاری شان روزی متوقف میشود که نامه را دریافت میکنند و برای خانوادههای بچهدار، حمایت مالی در مرز سه هفته متوقف میشود- یا اگر بتوانند آن را تمدید کنند، در شش هفته متوقف میشود».
«در وسط یک رکود اقتصادی و همهگیری، سه هفته برای یافتن مکانی برای زندگی برای هر آسترالیایی که انگلیسی را به عنوان زبان اول شان و تجربه کاری دارند، چالشبرانگیز است... اما یافتن کار بعد از سالها ممنوعیت کاری حتا دشوارتر است».وی گفت، در حالی که تعدادی از این پناهندگان از یافتن فرصت کار استقبال میکنند، بسیاریها از زمانبندی صدور این اخطاریهها «شوکه و مضطرب» شدهاند.
کیت لینی میگوید دستور تخلیه حکومت بسیاری از پناهندگان را در شوک فرو برده است. Source: Kate Leaney
«بلاتکلیفی، ترس و ترومای بسیار زیادی در رابطه با اعطای این ویزه وجود دارد».
ویلکمینگ آسترالیا در همکاری با سازمانهای دیگر در سراسر کشور، توانسته برای شماری از این پناهندگان سرپناه موقت فراهم بسازد. سازمان از طریق این برنامه آسترالیاییها را تشویق میکند اتاقی را به صورت موقت در اختیار این پناهندگان قرار دهد یا آنها را در زمینه کاریابی کمک کنند.
به گفته خانم لینی، این سرپناه موقت به آنها «مجال نفس کشیدن» میدهد تا بتوانند تصمیم بعدی خود را بگیرند.
امیر و زنش فعلاً برای دو هفته در خانه مادرکلان یک زوج مقیم ادلاید زندگی میکنند.
او گفت: «آنها یک زوج دوستداشتنی هستند. ما واقعاً از آنها به خاطر جا دادن و اجازه دادن به ماندن در اینجا قدردانی میکنیم».
امیر که هیچگونه تجربه کار در آسترالیا را ندارد، میدانست که شانس او برای یافتن کار و اجاره خانهای برای زندگی، به ویژه در دوران همهگیری کرونا، خیلی کم است.
وی گفت: «من از وزارت پرسیدم، چطور از من انتظار دارند در مدت سه هفته کار پیدا کنم و آنهم کاری باشد که پول کافی برایم در بیاورد تا هزینههایم را پرداخت کنم. آنها به من گفتند، اگر [از این وضعیت] راضی نیستم، میتوانم برگردم به بازداشتگاه. دقیقاً همین چیز را به من گفتند».
او اکنون دو تا شغل گاهبهگاهی دارد و میگوید نمیداند سرنوشت وی و زنش چه میشود.
خانم امیر نه سال تجربه پرستاری دارد و خیلی مشتاق است در همین رشته کار کند، اما با ویزه بریجینگ نمیتواند قادر به تحصیل و تکمیل شرایط کاری در آسترالیا نیست.
با این حال، وزارت امور داخله میگوید انتظار دارد افرادی که تمام مجاری قانونی برای ماندن در آسترالیا را طی کرده، کشور را ترک کنند.
یک سخنگوی این وزارت در بیانیهای گفت: «ویزه بریجینگ عزیمت نهایی به افراد اجازه میدهد برای چیدن ترتیبات نهایی جهت ترک آسترالیا، به طور موقت در جامعه آسترالیا زندگی کنند».
«پالیسی حکومت واضح است: هیچ فردی که تلاش کند از طریق دریا به صورت غیرقانونی به آسترالیا سفر کند، اینجا به طور دایمی ساکن نخواهد شد».