حدود ۲۴۰ صفحه از اسناد محرمانه کابینه حکومت جان هاورد از سال ۲۰۰۲ روز یکشنبه، ۱ جنوری، توسط آرشیف ملی آسترالیا منتشر شدند. اسناد کابینه فدرال آسترالیا برای مدت ۲۰ سال محرم میمانند.
این اسناد نشان میدهند که حکومت هاوارد پس پیروزی در انتخابات برای سومین دور، به سیاست تندروانه خود در قبال پناهجویان ادامه داده و با وجود هشدارها در مورد «هزینه هنگفت» و نگرانیهای حقوق بشری، تصمیم گرفته بازداشتگاه جزیره کریسمس را سریعتر از چارچوب زمانی پیشنهاد شده بسازد.
بر اساس این اسناد، به وزیران کابینه در مورد خطرات متعدد این پروژه، از جمله هزینه هنگفت آن، هشدار داده شده بود.
همچنین به آنها هشدار داده شده بود که ممکن است حکومت به خاطر عدم مطابقت طرح ساخت این بازداشتگاه با «معیارهای سلامت و ایمنی شغلی (OHS)، محیط زیستی و حقوق بشری» با انتقادهای «سازمانهای دولتی و غیردولتی» مواجه شود.
با وجود این، در ۱۱ مارچ ۲۰۰۲، کابینه هاوارد نه تنها به ساخت این بازداشتگاه در قلمرو دورافتاده آسترالیا در جزیره کریسمس رای داد، بلکه مدت ساخت آن را نیز از دو سال به ۳۹ هفته کاهش داد.
چرا حکومت هاوارد میخواست بازداشتگاهی در جزیره کریسمس داشته باشد؟
این اسناد میرسانند که بعد از بحران پناهندگان تمپا در سال ۲۰۰۱، حکومت هاورد نگران بود قایقهای بیشتری از پناهجویان به مقصد آسترالیا حرکت کنند.
حکومت هاوارد پس از بحران تمپا توافقاتی را زیر نام 'راهحل پاسیفیک' با نارو و پاپوا گینه نو امضا کرد که مطابق آن، پناهجویان پس از رسیدن به سواحل آسترالیا برای پردازش به بازداشتگاههای فراساحلی آسترالیا در این دو کشور منتقل میشدند.
اسناد کابینه نشان میدهند که حکومت سازوکار موسوم به راهحل پاسیفیک را تا آن زمان «به طور کلی موفق» تلقی میکرد، اما نگران بود که تغییرات سیاسی در این دو کشور ممکن است ادامه فعالیت این بازداشتگاهها را به خطر بیندازد.
فیلیپ رادوک، وزیر مهاجرت وقت، در پیشنهادی کتبی در ماه اپریل ۲۰۰۲ خاطرنشان کرده، اگرچه ترتیبات با نارو و پاپوا گینه نو «پابرجا اند»، اما آنها در برابر «متغیرهای سیاسی»، مانند انتخابات آتی در پاپوا گینه نو، «آسیبپذیر هستند».
نامزد محبوب این انتخابات در پاپوا گینه نو، مایکل سوماره، بهشدت مخالف جا دادن پناهجویان تحت برنامه راهحل پاسیفیک بود.
دیوید لی، مورخ در دانشگاه نیوساوتولز، گفت که احساس فوریت حکومت هاوارد همچنین بازتابدهنده زمینه سیاسی در داخل کشور بود.
بيشتر بخوانيد
مهاجرت به آسترالیا؛ پنج فرصت ویزه در ۲۰۲۳
او گفت: «حکومت [هاوارد] با راهحل پاسیفیک راهبردی را که از نظر سیاسی برایش موفقیتآمیز بود و در انتخابات بر اساس آن پیروز شد، در پیش گرفته بود.»
«بنابراین، اگرچه رسیدگی به پناهجویان به این روش گرانتر بود و اگرچه روابط با کشورهایی چون پاپوا گینه نو را پیچیدهتر کرد، حکومت مصمم به ادامه آن بود.»
چگونه حملات ۱۱ سپتامبر بر سیاست مهاجرتی آسترالیا اثر گذاشت؟
آماندا وانستون، وزیر سابق کابینه لیبرال، در مصاحبهای اختصاصی با اسبیاس نیوز گفت حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در امریکا باعث شدند نگرانی امنیت ملی در محور سیاستهای مهاجرتی حکومت قرار بگیرد.
خانم وانستون گفت: «شما باید از سیاره دیگری باشید اگر با خود نگویید، 'خدای من، اگر من یک تروریست بودم، و میخواستم تروریستی را به آسترالیا برسانم، خوب، آنها روی یک قایق مملو از پناهجویان واقعی جابهجا میکردم'.»
در سال ۲۰۱۹، اسکات موریسن اعلام کرد که پناهندگان واجد شرایط برای انتقال صحی از نارو و پاپوا گینه نو در ضلع شمالغربی بازداشتگاه جزیره کریسمس جا داده خواهند شد. Source: AAP / Lukas Coch
او در این گزارش خود نوشته است: «[گردش آزاد] منجر به دسترسی آسان بین تازهواردان غیرمجاز، رسانهها و گروههای مدافع میشود.»
او افزوده است: «من قاطعانه بر این عقیده هستم که تازهواردان غیرمجاز باید با سطح امنیتی متناسب با سرزمین اصلی در بازداشت نگهداری شوند. هر چیزی کمتر از این میتواند باعث شود جزیره کریسمس به جای یک عامل بازدارنده به عنوان یک آهنربا دیده شود.»
او گفته است که گشتوگذار آزاد پناهجویان در جزیره فرایند رسیدگی به درخواستها را «آلوده» میکند و باعث میشود تلاشهایی در راستای «قاچاق» آنها به سرزمین اصلی شود.
افزایش هزینه
در گزارش پیشرفت کار که در سپتامبر ۲۰۰۲ ارائه شده، واضح گردیده که پروژه ساخت بازداشتگاه جزیره کریسمس نه تنها در چارچوب زمانی ۱۰ ماهه تکمیل نمیشود که هزینه تخمینی آن نیز تقریباً دوبرابر میشود. در این گزارش مدت پروژه ۱۲۰ هفته و هزینه ساخت آن بالغ بر ۴۲۷ میلیون دالر پیشبینی شده است.
در واکنش به این گزارش، وزارت خزانهداری نسبت به «افزایش قابل توجه» پروژه ابراز نگرانی کرده و وزارت اقتصاد حمایت خود را پس گرفته و خواستار تعلیق پروژه تا انجام یک بازنگری کوتاه شده است.
در سال ۲۰۰۳، کاهش قایقهای پناهجویان و افزایش ظرفیت در مراکز پردازش فرامرزی در پاپوا گینه نو و نارو به این معنا بود که پروژه جزیره کریسمس از فوریت افتاده بود و مهلت ساخت آن با حداقل سه سال تمدید شد.
در سال ۲۰۰۸، زمانی که بازداشتگاه جزیره کریسمس در نهایت با ظرفیت ۸۰۰ نفری افتتاح شد، هزینه کل پروژه به ۳۹۶ میلیون رسیده بود.
چه تغییری در سیاست مهاجرتی آسترالیا آمده است؟
حکومت فدرال هنوز هم از سیاست بازداشت فرامرزی پناهجویان قایقی حمایت میکند.
بازداشتگاه جزیره کریسمس در سال ۲۰۱۸ از سوی حکومت وقت بسته شد، اما در ۲۰۱۹ دوباره فعال گردید.
The Murugappan family, also known as the Nadesalingam family, were among those held on Christmas Island. Credit: hometobilo.com
آنها پس از بیمار شدن مادر خانواده، پریا، و انتقال هوایی او به شهر پرت، از بازداشتگاه جزیره کریسمس برگردانده شدند تا اینکه حکومت کارگر پس از پیروزی در انتخابات مطابق وعده خود به آنها ویزه دایمی اعطا کرد.
کمیسیون حقوق بشر آسترالیا در سال ۲۰۲۱ توصیه کرد که بازداشتگاه جزیره کریسمس دوباره بسته شود.
این کمیسیون در نامهای به کمیته ضدشکنجه سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۲ این موضع خود را تکرار کرد.